De gepensioneerde hoge Israëlische diplomaat Alon Liel spreekt van een ‘oude liefdesgeschiedenis’ tussen de twee landen, die bekoeld. Hij doelt op het jaar 1949, één jaar na de oprichting van de staat Israël toen Turkije als eerste moslimland diplomatieke betrekkingen aanknoopte met de jonge staat Israël.
In 1967 kwamen de eerste problemen toen Israël Oost-Jeruzalem veroverde en annexeerde. Ook voor de soennitische moslims van Turkije is de Oude Stad een heilige stad. In 1981 werd zelfs de Israëlische ambassadeur met zijn medewerkers weggestuurd uit protest tegen de invasie in Libanon. Alleen Liel bleef over, hij was een eenvoudige tweede secretaris: “Op mijn recepties kwam niemand”. Pas in 1992 mocht de ambassadeur terugkeren.
Anno 2011 is de Turkse vertegenwoordiging in Israël qua status gedevalueerd. Turkije probeert in dit jaar Egypte te overreden om ook die kant op te gaan (nb: in 2011 was de gekozen moslimleider Mursi aan het bewind; de militaire coup moest nog komen). Volgens Liel is dat een nog groter gevaar voor Israël. Wat betreft de relatie met Turkije wijst Liel er op dat Israël op het punt staat om met Cyprus een overeenkomst over gaswinning in de wateren rond dat eiland te sluiten. Turkije zal zich daar met hand en tand tegen verzetten en dat zou in principe tot een militaire confrontatie kunnen leiden.
bron: NRC, 07/09/2011