Internationaal Gerechtshof. Zuid-Afrika contra Israël, het Dershowitz scenario?

Door: Jan Schnerr - Geplaatst op: 3 januari 2024

Op 11 en 12 januari a.s. vindt in Den Haag de eerste hoorzitting plaats van het Internationaal Gerechtshof (International Court of Justice) over de zaak ‘Zuid-Afrika versus Israël’. Is de militaire actie vanaf 7 oktober dit jaar van het Israëlische leger in de Gazastrook genocide volgens internationaal recht? Welke verdedigingskoers kiest Israël? Met Dershowitz als advocaat en spreekbuis?

 

Dershowitz: ‘I think’ Obama ‘always had a deep hatred of Israel in his heart’ (10/11/2023)

Zuid-Afrika als symbool

Er zijn vaker aanklachten in gediend bij het ICJ (een orgaan van de Verenigde Naties) tegen Israël maar deze zaak bevat de ingrediënten van een echte gifpil. Om te beginnen omdat de klagende partij luistert naar de naam Zuid-Afrika. Dat land zit nog in het geheugen gegrift als het land van de strijd tegen de apartheid, het is het land van de legendarische Nelson Mandela. Het is bovendien een van de BRICS-landen, het enige Afrikaanse land in die club van prominenten in de Global South. De zaak krijgt daarmee automatisch iets mee van de onvrede in de niet-westerse wereld met de dubbele standaard die de ‘leermeesters van de internationale rechtsorde’ toepassen zodra het om Israël gaat.

The Global South

De tweede reden om aan een gifpil te denken is de directe aanleiding en het moment. De aanval op de Gazastrook en de erop volgende massaslachting zijn niet uitgevoerd door een particuliere militie of een terreurgroep maar door een staat die bovendien een bepaalde verantwoordelijkheid draagt voor dit door hem bezette gebied. Op dit moment is duidelijk dat los van het aantal dodelijk civiele slachtoffers de strijdmethode erop gericht is om de overlevende bevolking naar een ander land te verjagen. De tot nu toe door de westerse bondgenoten van Israël gehanteerde strategie is om veroordelingen van het land door internationale organen als de VN, het Internationaal Strafhof of het ICJ te voorkomen dan wel om te buigen naar tandeloze uitspraken. De drukmiddelen waarover het westerse blok onder leiding van de VS beschikt zijn tot nu toe voldoende gebleken. Herhaling van deze strategie in dit geval zou de VS en zijn volgelingen in Europa negatief in de schijnwerpers zetten in een periode waarin de Global South ziet dat de almacht van de Verenigde Staten aan slijtage onderhevig is.

Liberaal versus progressief Jodendom

Er is een derde reden om van een gifpil te spreken. De joodse gemeenschappen in de VS en in Europa hebben nooit en bloc achter Israël gestaan. Die indruk kon wel gewekt worden omdat vele tientallen jaren eerste en tweede generatie slachtoffers van de holocaust het niet over hun hart konden verkrijgen om diegenen die wel naar Israël gingen te bekritiseren. De felle Israëllobby kreeg daardoor vrij spel. In de aanloop naar de Oslo Akkoorden (1991) ontstond er hoop op een keer ten goede. Vanaf 2000 deden velen er weer het zwijgen toe of werden lid van organisaties zoals Een Ander Joods Geluid. Netanyahu koos vijftien jaar geleden voor de Republikeinse Partij. Dat was het begin van een scheiding binnen het Amerikaanse Jodendom: de liberaal en progressief-religieuze meerderheid die op de Democraten stemt versus de conservatieve en orthodoxe (maar groeiende) minderheid. De kern van de Israëllobby – de AIPAC en de grote geldschieters op de achtergrond – koos ook partij: het Israël van Netanyahu en zijn droom van groot-Israël. Deze lobby zal nu zij-aan-zij met Netanyahu de druk opvoeren op het ICJ en daarmee de tegenstellingen in de joodse gemeenschappen aanwakkeren.

Scenario Dershowitz

Gisteren plaatste Haaretz (Engelse versie) een vlammend artikel waarin korte metten wordt gemaakt met de (waarschijnlijke) keuze van Netanyahu voor een juridisch adviseur in het komende dispuut met en binnen het ICJ: Alan Dershowitz. Deze jurist is in de VS al jaren bekend door geharnaste aanvallen op alles wat kritiek heeft op Israël. De afgelopen jaren verwierf hij verdere bekendheid door zijn verdediging van Trump. Haaretz meldde dat Netanyahu overweegt om Dershowitz in te huren als advocaat en woordvoerder in de zaak voor het ICJ. Een advocaat, niet met een wetboek maar met een voorhamer! Het Dershowitz bericht wijst erop dat Israël zich blijft concentreren op de Republikeinse Partij, de extreemrechtse media en de ideologische rechterflank van de Israëllobby, waarschijnlijk bijgestaan door de advocaat die niet Trump maar de aanklachten tegen Trump een bedreiging van de democratie vindt.