Israël heeft geen recht om een apartheidsstaat te zijn, zegt oprichter van Boycott from Within

Door: Adri Nieuwhof - Geplaatst op: 16 juni 2014

Het Israëlische parlement, de Knesset, heeft de laatste paar jaar gedebatteerd over verschillende maatregelen die zijn ontworpen om activisten die solidariteit met de Palestijnen betuigen te criminaliseren. Een van de resultaten was dat in 2011 een wet werd aangenomen die vervolging mogelijk maakt van Israëli’s die voor een boycot van Israëlische producten of instellingen pleiten.

Ronnie Barkan is een activist die tot de doelgroep van die wet behoort. Hij heeft Boycott from Within mede opgericht, een Israëlische groep die de Palestijnse oproep voor boycot, desinvestering en sancties tegen Israël actief ondersteunt. Tijdens zijn bezoek aan Nederland eind mei, heb ik hem geïnterviewd.

Ronnie Barkan (links) neemt deel aan een protest tegen de afscheidingsmuur op de West Bank. bron: Anne Paq / ActiveStills

Adri Nieuwhof: Wil je jezelf voorstellen?

Ronnie Barkan: Ik ben een witte, bevoorrechte, Israëlische joodse man. De eigenschappen wit en man zijn door de natuur bepaald, bevoorrecht en Israëlisch joods zijn door de staat. Het is belangrijk om te noemen dat ik tot de bevoorrechten hoor. Dat raakt de kern van waar we over praten.

De staat Israël werd gesticht op basis van etnische zuivering, etnische scheiding en etnische superioriteit die in wetten is vastgelegd. Wat in ’48 begon ging onder de valse vlag van de wet door, het afnemen van rechten van de anderen.

Ik ben in Nederland als onderdeel van een Europese tournee om vooral over de BDS campagne te spreken, om mensen aan te moedigen in actie te komen. Omdat ik tot de bevoorrechten behoor, kan ik dingen zeggen die anderen niet kunnen. Bij voorbeeld, dat BDS niet tegen Israëli’s is maar tegen de staat Israël. Dat BDS niet antisemitisch is maar tegen alle vormen van racisme is, waaronder zionisme. Bevoorrecht zijn maakt dat mijn stem meer betekenis en verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Mensen zouden naar de Palestijnen moeten luisteren maar als een bevoorrecht persoon die zij aan zij met de Palestijnen zich verzet moet ik spreken voor de mensen waar niet naar wordt geluisterd.

AN: Wat zijn jouw voornaamste activiteiten? Groeit Boycott from Within?

RB: Het grootste deel van mijn tijd investeer ik in BDS-activiteiten, voornamelijk met de kleine groep die we hebben opgericht, Boycot from Within. Wij schrijven niet voor, maar ondersteunen de Palestijnen, doen mee als groep geprivilegieerden. De groep maakt het voor Israëli’s mogelijk om hun steun voor de BDS-oproep te betuigen. Nadat individuen als [de academici] Ilan Pappe en Tanya Reinhart persoonlijk werden aangevallen voor hun steun aan BDS, besloten we om als groep te opereren. Het gaat niet om de aantallen. Het is duidelijk dat er vraag is naar onze instemming, onderschrijving van BDS-activiteiten.

Wat we ook doen is informatie geven omdat we ter plaatse zijn en toegang hebben tot bronnen in het Hebreeuws, om BDS te ondersteunen. En het is succesvol gebleken.

Ten derde richten we ons op de culturele boycot. De richtlijnen van PACBI (Palestinian Campaign for the Academic and Cultural Boycott of Israel) zijn duidelijk. Israëlische artiesten zullen geboycot worden als zij als ambassadeurs van Israël optreden of helpen met het witwassen van Israëlische apartheid. Artiesten die in Israël optreden proberen we te benaderen.

We leggen aan hen uit dat er een duidelijk gemarkeerde picketline is en dat zij kiezen aan welke kant van de lijn zij staan. Hun besluit over optreden in Israël is politiek, en dat “muziek universeel is” is geen argument. Als zij voor een optreden onder apartheid kiezen, dan legitimeren zij dit en zullen zij door het regime worden gebruikt. Zij kunnen kiezen om aan de goede kant van de geschiedenis te staan door niet op te treden.

Ik ben erg blij dat zulke artiesten meer moeite doen zich af te vragen waar zij staan. Op het moment worden in Israël, wanneer een optreden is geprogrammeerd, gelijk al vragen gesteld in de media of het optreden wel door zal gaan.

De culturele boycot raakt een zenuw in de Israëlische samenleving. Dat is anders dan de boycot van bedrijven, die vaak binnen het kader van 1967 blijft [de bezette Westelijke-Jordaanoever en Gaza]. Het gaat meer om het weigeren legitimiteit aan de staat Israël in zijn huidige vorm te verlenen. Het stimuleert discussie over de boycot. In Israël is meer discussie, men houdt er niet van, maar mensen voelen zich gedwongen erover te praten. Dat is belangrijk.

Tot de BDS-oproep werd gepubliceerd was het populair om over Israël te praten als de enige democratie in het Midden-Oosten, ook al is het geen democratie en was het dat nooit, zelfs nog geen begin ervan. Een aantal jaren later beginnen Israëli’s en de wereld over Israël te praten als een gebrekkige democratie. En nu, tien jaar later, noemt [de minister van Buitenlandse Zaken van de VS] John Kerry apartheid in verband met Israël.

Dat is erg belangrijk. Apartheid is een misdaad tegen de menselijkheid en alle mensen en staten hebben de plicht deze misdaad te bestrijden.

AN: Heb jij contact met BDS-activisten in andere landen? Heb je ideeën voor verbeteringen van de campagne?

RB: De BDS-campagne is gedecentraliseerd en het Palestijnse leiderschap bepaalt de richtlijnen. Sommige mensen hebben de misvatting dat het erom gaat de banden en de communicatie te verbreken. Maar we zien dat het tegenovergestelde waar is. Wij blijven bruggen bouwen en nieuwe wegen van communicatie zoeken met elke mogelijke BDS-groep of daarbij aangeslotenen.

Benjamin Netanyahu spreekt tijdens AIPAC congres.

Boycott from Within speelt een rol in het nadenken over toekomstige acties wereldwijd. Ik denk dat het nodig is om veel meer strategieën te bedenken. Wij hebben veel vooruitgang geboekt. BDS heeft officials in de VS bereikt en [de Israëlische premier Benjamin] Netanyahu sprak erover tijdens een AIPAC [American Israel Public Affairs Committee] conferentie.

Omdat we relatief klein zijn en verspreid, ligt onze kracht in samenwerken en strategieën bedenken. Wij moeten de discussie in de reguliere media krijgen. Toen Scarlett Johansson zich op het terrein van BDS begaf, waren er een handvol activisten nodig om haar en de rol die Oxfam speelde aan de kaak te stellen. Het werd een groot punt. Wanneer dit de belangrijke media in de VS bereikt, dan doen we het goed. Het is een grote stap vooruit.

Ik denk dat we de BDS-campagne kunnen verbeteren door ervaringen te delen, door evenementen die georganiseerd worden en door informatie te delen.

AN: Er zijn e-mailgroepen die dat doen rond bepaalde thema’s, bijvoorbeeld rond het mobiliseren tegen bedrijven die van de bezetting profiteren zoals Veolia en G4S.

RB: E-mailgroepen zijn beperkt. Als iemand in Utrecht mee wil doen dan moet de informatie toegankelijk zijn. Het moet niet afhangen van of je een vriend hebt met een vriend die misschien meer informatie heeft. Facebookgroepen kunnen zo’n platform bieden. Het is een uitdaging om meer mensen erbij te betrekken. Wij moeten manieren vinden die meer mensen in staat stellen om met de BDS-campagne mee te doen.

AN: Jij bent een gewetensbezwaarde dienstweigeraar. Heb je contact met andere dienstweigeraars? Hoe kunnen we hen ondersteunen?

RB: Toen ik dienstweigeraar met gewetensbezwaren werd, had dat nog niet deze term. Ik voelde dat ik geen deel van het leger wilde uitmaken. Toen ik werd vrijgesteld van het leger, was dat het moment waarop New Profile ontstond [New Profile is een groep die zich inzet voor de demilitarisering van de Israëlische maatschappij]. Het belangrijkste dat gedaan moet worden is beknopte informatie geven in plaats van de tendentieuze informatie of propaganda die beschikbaar is. En een ondersteunend netwerk bieden.

Op het moment zitten twee gewetensbezwaarde dienstweigeraars in de gevangenis, een druze en een orthodoxe jood. Deze dienstweigeraars doen prachtig werk door op te staan tegen alles waar de Israëlische samenleving voor staat. Maar ik denk niet dat de beweging groeit. Er zijn een handvol dissidenten, dat is het.

Iemand die het heeft over links in Israël of het vredeskamp liegt of is onwetend. Links in Israël bestaat niet en heeft nooit bestaan. Alleen een handvol dissidenten.

Maar het gaat niet alleen om de aantallen. Zich uitspreken tegen onderdrukking is op zich belangrijk. Toen de anti-BDS-wet werd aangenomen, publiceerden wij onze Boycott from Within verklaring. We noemden het “Wij zwijgen niet”, geïnspireerd door de Duitse dissidenten van de Witte Roos verzetsgroep. Het is belangrijk om te spreken en geen greintje legitimiteit te verlenen aan het zionistische project in Palestina.

AN: Wat is jouw reactie op beweringen dat BDS Israël zal vernietigen?

RB: Ja, dat horen we inderdaad. Als wij aandringen op gelijke rechten voor iedereen [een van de eisen van de BDS-oproep] zal het tot de vernietiging van Israël leiden. Dat zegt veel over Israël. Een einde maken aan apartheid ging om apartheid, niet om de Zuid Afrikaanse staat.

BDS steunt de strijd voor gelijke rechten. BDS richt zich op het karakter van de staat Israël die op etnische zuivering, etnische scheiding en etnische superioriteit is gebaseerd. Elke Israëlische regering maakt zich zorgen over het behoud van de demografische meerderheid. Als het veiligheidsapparaat van de staat een verandering van de demografische samenstelling een veiligheidsdreiging vindt, wat zegt dat? Het zegt dat het tot op het bot onwettig is.

Wanneer Netanyahu erkenning van Israël als joodse staat door Abbas als voorwaarde stelt voor onderhandelingen, dan is dat een onrechtmatige eis. Geen land heeft het recht om een overheersingsstaat te zijn. Op dezelfde manier als in Zuid Afrika de witten niet konden overheersen, kan in Israël de alleenheerschappij niet voor Joden zijn.

Deze manier van denken in etnische overheersing is zo algemeen aanvaard dat zelfs zogenaamde liberale organisaties, die zeggen dat ze voor vrede en mensenrechten zijn, de rechten van Palestijnen alleen erkennen voor zover zij geen inbreuk maken op hun eigen rechten en privileges.

Zij zullen tegen de bezetting van ‘67 zijn terwijl zij het overheersingskarakter van de staat Israël zullen rechtvaardigen. Zulke organisaties hebben een betoog vol leugens over Israël ontwikkeld en dit tot kunstvorm verheven. Zij hebben het over de stevige democratische grondslag van Israël , over het vechten voor de democratie, terwijl ze weigeren om een woord te wijden aan apartheid of zelfs Palestijnse vluchtelingen. Zij zullen de rechten van vluchtelingen uit Afrika beschermen zolang er geen vluchteling uit Palestina mag terugkomen.

Dit artikel verscheen eerder op de nieuwssite The Electronic Intifada en is door de auteur vertaald voor Jaffadok.

 

meer informatie over boycot op Jaffadok:

www.jaffadok.nl/basisinformatie
www.jaffadok.nl/columns/de-boycot-beweging-heeft-palestijnen-sterker-gemaakt-zegt-medeoprichter-adnan-ramadan
www.jaffadok.nl/columns/bds-gaat-niet-meer-weg