Nieuws van 15 maart 2015
Rivlin anticipeert op druk op Israël. Wil kabinet van nationale eenheid. Qatar helpt Gaza. Amerikaanse republikeinen vechten door.
President Rivlin: Grote coalitie waarschijnlijk
Reuven Rivlin (tip Jaffadok): ooit goed voor een verrassing
Terwijl in sommige peilingen het verschil tussen Zionist Union en Likoed oploopt tot vier zetels wil de Israëlische president Rivlin de mogelijkheden verkennen van een brede coalitie, ofwel een ‘regering van nationale eenheid’. Rivlin, die als staatshoofd naar Europees model de kabinetsformateur moet aanwijzen, voorziet dat het anders zeer lang kan gaan duren voor er een regeringscombinatie kan worden gevormd. In ‘vertrouwelijke’ gesprekken zou Rivlin hebben gezegd dat Israël na de verkiezingen onder internationale druk komt te staan. Dat vraagt volgens hem om een regering van nationale eenheid. Rivlin oefent kennelijk druk uit in die richting.
Herzog, Netanyahoe naderen elkaar
Herzog en Netanyahoe blijven uitsluiten dat zij samen in één regering zitten. Toch was er in een confrontatie op televisie sprake van een inhoudelijke toenadering. Wat betreft hete hangijzers als Jeruzalem en Iran blijkt er meer sprake van tactische dan van principiële meningsverschillen. Herzog zal Jeruzalem nooit ‘weggeven’: ‘I will keep Jerusalem united under Israeli sovereignty‘. Hij verwijt zijn opponent vooral dat hij het heeft laten gebeuren dat Jeruzalem een belangrijk punt werd op de internationale agenda. Ook ten aanzien van het ‘existentiële gevaar van Iran’ is het verschil van mening vooral van tactische aard.
NB: De visie van Herzog sluit aan bij een lange traditie van de Arbeiderspartij. Die heeft nimmer principieel met rechts van mening verschild over de kolonisatie van de bezette gebieden of over de militaire basis van de joodse staat. De partij (die nu de kern vormt van de Zionist Union) heeft echter vanaf de oprichting van Israël in 1948 de relatie onderhouden met de westerse politieke elites. Likoed heeft altijd meer rekening moeten houden met de emoties van zijn minder met het Westen verbonden achterban.
Qatar zet in Gaza druk op de ketel
De (vorige) emir van Qatar bezocht Gaza in 2012
De speciale afgezant van Qatar voor Gaza dringt erop aan dat ook door andere landen toezeggingen voor hulp aan de Gazastrook worden nagekomen. Mohamed al-Imadi, hoofd van het Qatari committee for the reconstruction of Gaza beschuldigde gisteren niet bij name genoemde landen van het breken van hun beloftes. Al-Imadi was afgelopen week in Gaza en legde gisteren een verklaring af die ook gericht was tot de Arabische wereld: ‘This is not a favor to Gaza. This is a national and religious duty. This is the least we can do. Much is still needed by Gaza‘. Qatar voert al jaren een politiek die vrij onafhankelijk is van die van Saoedie-Arabië en het Egypte van de generaals. De relatie tussen Israël en Qatar is vrij slecht. Al-Imadi zal deze week in de Westelijke Jordaanoever overleg hebben met de PA. Qatar voert al jaren bemiddelingsmissies uit in het Midden-Oosten.
Obama, Kerry: doorgaan met vredesproces
John Kerry heeft dit weekend in Caïro gesproken met de Mahmoud Abbas van de Palestijnse Autoriteit (PA), de Egyptische president Al-Sisi en de koning van Jordanië. In de marge van een conferentie over economische hulp voor Egypte, ging het over het scheppen van de voorwaarden voor een voortzetting van het ‘vredesproces’ tussen Israël en de Palestijnen: ‘to push forward the peace process to reach a comprehensive and just peace in the region‘. Kerry verklaarde dat de president (Obama) blijft vasthouden aan de tweestatenoplossing.
Rabbi’s in het leger: debat staat en religie
Shlomo Goren, de eerste legerrabbi vanaf 1948 (bron: Wikipedia)
Door het uitlekken van een brief over de rol van legerrabbi’s laait in Israël de discussie over de scheiding van staat en religie weer op. Een generaal wil af van de rol die de in het leger geïntegreerde rabbi’s spelen tijdens inauguratie waarbij jonge rekruten toetreden tot de IDF-gelederen (Israeli Defense Force). ‘The rabbinate does not have exclusivity over the Bible,’ schrijft generaal Paz-Tzuk in een interne brief. ‘There is no reason for a rabbi, of all people, to speak at a swearing-in ceremony for the IDF and the state.’
NB: De invloed van rabbijnen op het leger en op het leven in de kazernes (zoals bij man/vrouw kwesties) is groeiende. De discussie maakt deel uit van het bredere staat-en-religie vraagstuk, maar ligt in het leger extra gevoelig. Het IDF is – naast het onderwijs – altijd beschouwd als de smeltkroes van de verschillende joodse subculturen in Israël en als een het instrument voor het creëren van een Israëlische identiteit.
VS-regering waarschuwt Republikeinen
De Amerikaanse regering heeft de Republikeinen gewaarschuwd voor de gevolgen van een wet die een overeenkomst met Iran in zijn totaliteit onderwerpt aan goedkeuring van het Congres. Op dit moment is het al zo dat het opheffen of verlichten van de sancties – een onderdeel van de deal maar voor Iran de kern – goedkeuring vereist. Obama dreigt met een veto als het Congres dat laatste zou blokkeren. Daardoor is twee derde meerderheid nodig. Een nieuwe wet die de totale overeenkomst afhankelijk maakt van het (Obama vijandige) Congres heeft volgens de regering drie gevolgen. Ten eerste worden de hardliners in Iran bevestigd in hun mening dat de VS een onbetrouwbare partner is. In de tweede plaats wordt het vermogen van de president om zaken te doen verminderd. Voorts drijft het een wig tussen de VS en zijn partners. Dit laatste slaat vooral op de Europese partners die voorstander zijn van een overeenkomst en daarin veel hebben geïnvesteerd.
bronnen:
Palestine Information Center, 15/03
Jerusalem Post, 15/03 en 14/03
Haaretz, 15/03
achtergrond:
http://jaffadok.nl/golfstaten/