Nieuws van 19 maart 2015
In de PLO groeit steun voor een radicale wending. In Washington heeft Israël teveel macht voor een werkelijke koerswijziging daar. EU houdt zich in.
Vandaag belangrijke bijeenkomst PLO
Het ‘executive committee’ van de PLO, met (ook daar) Abbas als voorzitter.
Vandaag vindt een vergadering plaats van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO), met een belangrijk agendapunt. Het zal gaan over de uitkomst van de Israëlische verkiezingen en het onlangs door een commissie van de PLO genomen besluit om de veiligheidssamenwerking met Israël te verbreken. Het uitvoerend orgaan (executive committee) van de PLO zal naar verwachting geen definitief besluit daarover nemen, maar zal volgens The Guardian: ‘take further practical steps towards ending it‘. Voor de Palestijnse Autoriteit (PA) staan hierbij enorme belangen op het spel. Tienduizenden mensen zullen brodeloos worden; geweld door Israël en wraaknemingen door Palestijnen; het mogelijk ineenstorten van de PA.
Israël heeft de PA sinds begin dit jaar financieel ‘drooggelegd’ door Palestijnse inkomsten achter te houden. De PLO heeft formeel een belangrijke positie omdat hij de contractpartij is bij de Oslo Akkoorden, waaraan de PA zijn bestaansrecht ontleent: ‘The message will be to Israel, if you want to strangle the Palestinian government, then it will collapse‘. Het ineenstorten van de PA zal een fatale klap kunnen zijn voor het streven door de VS en de EU naar een Palestijnse staat.
Zaken die ook aan de orde zullen komen zijn: 1 Het zo snel mogelijk na 1 april aanstaande (als de PA formeel toetreedt tot het Internationaal Strafhof, het ICC) indienen van aanklachten tegen Israël in verband met oorlogsmisdaden. 2 Het opnieuw voorstellen van een Veiligheidsraad resolutie waarin een einde van de bezetting door Israël wordt geëist binnen een bepaalde periode. Door toedoen van de VS haalde zo’n resolutie het eind vorig jaar niet. Als de PA tot deze stappen zou besluiten (met name punt 1) dan zal zeer waarschijnlijk het Amerikaanse Congres – mogelijk zelfs tegen de wens van de president in – ertoe overgaan de geldstroom naar de PA af te knijpen. Het einde van de PA is dan nabij.
Er gaan ook stemmen op binnen het executive committee van de PLO (Bassam Al-Salhi in al-Quds Press) om de Oslo Akkoorden op te zeggen. Hij riep ook op tot een pan-Arabische actie om Israël te boycotten. De plaatsvervangend voorzitter van het Palestijnse Parlement (een PLO-orgaan) Ahmed Bahar, roept de PA op om de vredesbesprekingen stop te zetten.
VS: ‘Evaluatie’ na overwinning rechts in Israël
De Amerikaanse president zal ‘een dezer dagen’ premier Netanyahoe bellen om hem te feliciteren met zijn verkiezingsoverwinning. De VS-regering is op dit moment bezig zijn politiek ten aanzien van Israël-Palestina te evalueren. De woordvoerder van het Witte Huis zei: ‘It has been the policy of the US for more than 20 years that a two-state solution is the goal of resolving the conflict. Based on Prime Minister Netanyahu’s comments, the US will reevaluate our position and the path forward‘. Het Witte Huis uitte ook kritiek op de verkiezingsretoriek van de Israëlische premier, die de Palestijnse Israëliërs marginaliseert: ‘Rhetoric that seeks to marginalise one segment of their population is deeply concerning‘. De betreffende uitspraken over deze kiezers werden ook in de New York Times aangevallen (‘racist rant’: racistische razernij).
De woordvoerder Josh Earnest, zei over de opmerkingen van Netanyahoe onder andere: ‘It undermines the values and democratic ideals that have been important to our democracy and an important part of what binds the United States and Israel together‘. Hiermee raakt de president een zeer gevoelig punt aan: de positie van de niet-joodse minderheid in Israël. Earnest bevestigde overigens de steun van de VS voor de tweestatenoplossing.
Haaretz meldt vanmorgen dat de president zou overwegen om een nieuwe resolutie in de Veiligheidsraad te steunen die een einde van de bezetting eist en een Palestijnse staat binnen de grenzen van 1967. Dit zou dan de consequentie zijn van het intrekken van de steun aan de Palestijnse staat door Netanyahoe. Ook de weigering van de Israëlische premier om nog directe onderhandelingen te voeren met de Palestijnen speelt hierin mee. Analisten zijn in meerderheid van mening dat president Obama weinig anders kan doen dan de Amerikaanse bemoeienis met het conflict tot januari 2017 op een laag pitje te houden en verder over te laten aan zijn opvolger. Dit vanwege de grote steun die Israël nog steeds heeft in het Congres en de publieke opinie. Het Witte Huis heeft meegedeeld dat Obama de kwestie Israël-Palestina grotendeels zal delegeren aan John Kerry: The Times: ‘The president is a pretty pragmatic person and if he felt it would be useful, he will certainly engage. But he’s not going to waste his time‘. In beleidskringen (Ruebner bijvoorbeeld) wordt verwacht dat de komende anderhalf jaar vooral denktanks en niet de regering zullen gaan nadenken over het tijdperk na de vredesonderhandelingen.
Als voorbeeld van het soort plaagstoten die in de komende anderhalf kunnen worden verwacht, wordt genoemd (Guardian, 19/03) de benoeming van Rob Malley drie dagen na Netanyahoe’s speech in het Congres. Malley werd bevorderd tot speciale assistent van de president in de functie van coördinator voor het Midden-Oosten, Noord-Afrika en de Golfregio. Malley stond in het verleden onder druk van de Israëllobby in verband met contacten met Hamas. In 2000 assisteerde hij president Clinton bij de Camp David II gesprekken. Later ontkende hij dat de schuld voor het mislukken lag bij de Palestijnse delegatie.
Europa: Ongerustheid over Palestijnse staat
Carl Bildt, geïnformeerd en onafhankelijk: goede EU-weersvoorspeller
De zeer goed ingevoerde Zweedse politicus Carl Bildt twitterde gisteren: ‘A new @netanyahu government in Israel risks profound crisis on Palestinian issue. Difficult to see any credible political path forward‘. De Likoedleider is bezig een kabinet te formeren waarvan de kern vormt een naar rechts opgeschoven Likoed, een religieus-nationalistische partij (Bennett) en orthodox-religieuze partijen. De Engelse Guardian schrijft dat de tweestatenoplossing verder wegdrijft na de verkiezingen in Israël: ‘Two-state solution to Israel-Palestine conflict slips further from becoming a reality after Likud remains largest party‘.
Europese politici reageren zeer terughoudend. Hun zorgen, die door de media worden geformuleerd, gelden in de eerste plaats de Palestijnse staat en in de tweede plaats de normalisatie van de betrekkingen met Iran. Bij het uit beeld verdwijnen van de Palestijnse staat zou de Europese Midden-Oostenpolitiek in de lucht komen te hangen. Een mislukken van het Iran-overleg bemoeilijkt het verminderen van de spanningen op een grotere schaal in de regio. Een belangrijk moment komt in mei als in Engeland algemene verkiezingen worden gehouden. Labourleider Ed Milliband wil een hardere lijn ten opzichte van Israël.
Legeracties in kader etnische zuivering
Het Israëlische leger heeft gisteren op verschillende plaatsen in de Westelijke Jordaanoever geweld gebruikt bij het verdrijven van Palestijnen. In het gebied Dariya werden 150 olijfbomen met bulldozers ontworteld. In de Jordaanvallei die al grotendeels etnisch is gezuiverd, werden 20 woningen, stallen en schuren verwoest door bulldozers.
bronnen:
The Guardian, 19/03 en 18/03
PIC, 19/03 en 18/03
Middleeasteye, 19/03 en 18/03