Nieuws van 20 maart 2015
Regering VS oefent druk uit: Palestijnse staat moet. Netanyahoe: erkenning als joodse staat voorwaarde.
Obama eist: bereidheid Palestijnse staat
De Amerikaanse regering zet de Israëlische premier onder druk om zijn verkiezingsuitspraak terug te nemen. Netanyahoe nam in het heetst van de strijd vorige week zijn ooit gedane uitspraak (2009, de ‘Bar Ilan’-speech) terug, dat hij mee zou werken aan een Palestijnse staat. Gisteren, direct na de verkiezingsuitslag werd al duidelijk dat het VS-beleid met betrekking tot Israël ‘geëvalueerd’ gaat worden. Later op de dag bleek dat dat vooral betrekking zal hebben op de vraag of een Palestijnse staat nog het doel kan zijn met de komende Israëlische regering. Daarmee wordt een zware claim gelegd op de regeringsformatie die nu onder leiding van Netanyahoe gaande is. Binnen de partijen waarmee hij praat is de Palestijnse staat verwerpelijk (bijvoorbeeld de partij van Naftali Bennett), dan wel een diplomatiek middel om de betrekkingen met het Westen niet te verstoren (Likoed), dan wel een secundair issue dat een keer geregeld moet worden (Kulanu).
De boodschap uit Washington houdt ook in dat de samenwerking gewoon door zal gaan op de gebieden veiligheid, geheime diensten en militaire zaken. De achterliggende dreiging – overigens nergens duidelijk uitgesproken – is dat de VS een vredesplan kunnen neerleggen voor het Israëlisch-Palestijns probleem, buiten Israël om. Israël komt dan onder druk te staan van de VS, Europa en het grootste deel van de overige internationale gemeenschap. Een tweede drukmiddel zou kunnen zijn dat de VS afziet van het gebruik van zijn vetorecht in de Veiligheidsraad (VR) als daar een tegen de Israëlische politiek gerichte resolutie wordt ingediend. Ook dit blijkt alleen indirect uit mededelingen in Washington. Jen Psaki, officiële woordvoerder van het Witte Huis: ‘the prime minister’s recent statements call into question his commitment to a two-state solution…but that doesn’t mean that we’ve made a decision about changing our position with respect to the UN‘. De New York Times zegt informatie te hebben waaruit blijkt dat dat betrekking heeft op een tweede resolutie (na de door de VS onderuit gehaalde resolutie december j.l.) voor een deadline voor het einde van de bezetting.
Netanyahoe: ‘Ik heb niets ingetrokken’
In een interview op het Amerikaanse Fox News ontkende Netanyahoe vannacht dat hij zijn bereidheid om te praten over een Palestijnse staat heeft ingetrokken: ‘I didn’t retract any of the things I said in my speech six years ago, calling for a solution in which a demilitarized Palestinian state recognizes a Jewish state‘. Hij benadrukte twee eisen die hij al eerder stelde: Israël moet erkend worden als joodse staat en de samenwerking tussen de Palestijnse Autoriteit en Hamas moet worden beëindigd. Een hoge Amerikaanse diplomaat had kort daarvoor gezegd (Haaretz, Peter Beinart) op de vraag of de Israëlische premier deze plooi nog glad kan strijken: ‘You can’t unring the bell‘.
Hamas roept op tot uitvoering van de ‘verzoeningsovereenkomst’
Hamas leider Ismail Haniyeh heeft opgeroepen tot het uitvoeren van de overeenkomst (reconciliation agreement) die bijna een jaar geleden werd gesloten. De overeenkomst tussen Hamas (zit niet in de PLO) en Fatah (grootste partij binnen de PLO) richt zich op samenwerking, onder andere bij het organiseren van presidentsverkiezingen, parlementsverkiezingen en het reactiveren van de Nationale Raad van de PLO (waartoe Hamas dan zou kunnen toetreden). De veiligheidsdiensten van de PA hebben recent meer dan honderd Hamasleden gearresteerd in Palestijnse steden in de Westelijke Jordaanoever.
Knessethlid Ahmed Tibi eist excuses
Ahmed Tibi van de gemeenschappelijke Israëlisch-Palestijnse partijcombinatie (Joint List, 13 zetels) wil dat premier Netanyahoe zich verontschuldigt voor zijn als racistisch beschouwde uitlating over de Palestijnse kiezers. Die zouden in drommen naar de stembus gebracht worden door linkse organisaties. Tibi merkte verder op, over de verhoudingen in de nieuwe Knesseth: ‘In the opposition we will be with Yesh Atid, Meretz and the Zionist Union (Arbeiderspartij en Hatnua van Tzipi Livni), but we will be a unified party that will struggle against racism,” Tibi said. “We are ready to cooperate on financial and social issues and improving the situation of the citizen‘.
NB: Het is voor het eerst dat de Israëlische Palestijnen in de Knesseth vertegenwoordigd zijn met een partij (-combinatie) die door zijn omvang een rol kan spelen in het politieke spel aan de linkerzijde. De verwachting is dat de partij zich zal concentreren op de sociaal-economische positie van de Palestijnen (‘Arabs’) in Israël.
bronnen:
Jpost, 20/03
Times of Israel, 19/03
Haaretz, 20/03
israelnationalnews, 20/03