Nieuws van 12 maart 2015
Herzog trekt aan de linkerzijde van Likoed: ‘is PA geïnteresseerd in vrede?’ Nieuwe trend: eerst eens kijken naar totale Arabische wereld.
Verkiezingen
Zionistisch kamp (hier en daar simpelweg ‘Labor’ genoemd) staat op 24 zetels, Likoed op 21. De gezamenlijke Israëlisch-Palestijnse lijst staat derde met 13 zetels (Haaretz).
Brede coalitie niet uitgesloten
Gegeven de tegenvallende peilingen verklaard Likoed nu dat een coalitieregering met Zionist Union niet is uitgesloten. Ook een afspraak om het premierschap af te wisselen wordt niet uitgesloten. Zo’n afspraak zou inhouden dat Herzog en Netanyahoe elk een periode premier zijn. De achtergrond hiervan is tweeledig. Ten eerste is op dit moment de inschatting van veel analisten dat Herzog de opdracht tot het formeren van een kabinet zal krijgen en dan logischerwijs premier zal worden. In de tweede plaats hoopt Likoed dat Herzog het tijdens de formatie zeer moeilijk zal krijgen en dan mogelijk hulp van Likoed nodig heeft. Bovendien is Netanyahoe als leider nog steeds populairder dan Herzog.
Franse immigranten stemmen rechts
Franse immigranten met nieuwe identiteitskaart
De meerderheid van de Franse joden die de laatste jaren naar Israël zijn geëmigreerd, zijn streng religieus en politiek rechts (Ynetnews: ‘religiously hardline and lean to the right politically‘). Komende dinsdag zullen rond 50.000 ‘Franse joden’ – grofweg de joden die de laatste tien, vijftien jaar naar Israël kwamen – kunnen stemmen. Dat is één procent van het totaal aantal stemgerechtigden, maar in het versplinterde partijenlandschap wordt om elk procent gevochten. Likoed heeft in deze campagne veel aandacht geschonken aan de uit Frankrijk gekomen joden, inclusief de inrichting van een Franstalige facebook account. De oproepen van Netanyahoe recent in Parijs om naar Israël te komen vielen slecht bij de Franse regering, maar zij zijn vanuit de Israëlische politiek goed te begrijpen.
Fransen met ‘militaire ervaring’ in settlement (EI, september 2011)
Het is voor het eerst dat de Franse immigranten zo’n rol spelen in de verkiezingen. Concurrentie krijgt Likoed vooral van uiterst rechtse partijen. Yoni Chetboun van de zeer rechtse Yachad Partij ziet ook toekomstmogelijkheden: ‘If the state of Israel can properly integrate its (French) immigrants, then more will follow‘. Ook de Likoed campagne is erop gericht een blijvende band te creëren, ook met het oog op toekomstige verkiezingen. Frankrijk heeft het op twee na (Israël, VS) grootste aantal joodse inwoners ter wereld: 500.000. Tot 2014 kwamen er zo’n 3.500 per jaar naar Israël. In dat jaar werden het er 7.000. In 2015 worden er 15.000 verwacht.
NB: Bij discussies over de ‘aliyah’ (emigratie naar Israël; letterlijk: opstijging) vanuit Frankrijk worden gewoonlijk alle Franse joden, seculier/niet seculier, orthodox/niet orthodox over één kam geschoren en wordt hen een gezamenlijk motief toegeschreven: een toenemend gevoel van onveiligheid, mede als gevolg van recente demonstraties tegen het Israëlische beleid.
‘Integrale’ visie op vrede wint terrein
Oud-generaal Giora Eiland, tevens ex-hoofd van de Nationale Veiligheidsraad en nog steeds een informatiebron voor het strategisch denken in de Israëlische top, pleit in Yedioth Ahronot voor de ‘integrale’ benadering van het vredesoverleg. Hoewel kritisch ten opzichte van Netanyahoe, deelt hij diens opvatting dat eventuele Amerikaanse druk om met de Palestijnen tot een overeenkomst te komen, afgewezen moet worden. In plaats daarvan zouden de tot nu toe gehanteerde uitgangspunten eens nader onderzocht moeten worden: ‘it must start with a fundamental examination of all the existing premises, including the assumption that a solution to the conflict must be delimited to the area between the Jordan River and the Mediterranean Sea‘.
NB: Concreet betekent dat: als Israël en de VS eerst samen met de ‘gematigde Arabische landen’ tot een totaaloplossing proberen te komen, dan kan die feitelijk aan de Palestijnen worden opgelegd. Met de gematigde landen worden – ook door Netanyahoe en bijvoorbeeld Lieberman – bedoeld, de landen die gematigd zijn in hun kritiek op Israël: Egypte, Saoedie-Arabië en Jordanië. Deze benadering betekent om te beginnen geen snelle oplossing voor de bezetting. Het betekent ook dat op de VS en de EU een beroep moet worden gedaan geduld te hebben en de nieuwe Israëlische regering niet onder druk te gaan zetten. Het hoofdargument van de ‘integralen’ (term JS) is dat de context van het conflict drastisch is gewijzigd door de opkomst van islamitisch jihadisme á la ISIS. Deze stelling grijpt terug op een traditionele zionistische visie, namelijk dat Israël niet zozeer een conflict heeft met de Palestijnen maar met de omliggende Arabische landen. Met die landen – dat wil zeggen de heersers aldaar – moet tot overeenstemming worden gekomen.
Herzog betwijfelt of er een ‘partner for peace’ is
Isaac Herzog: de nieuwe premier?
Zionist Union leider Isaac Herzog wil nog steeds een Palestijnse staat in ‘Judea en Samaria’ (de semi-religieuze term voor de Westelijke Jordaanoever). Maar ook hij, in navolging van veel Israëlische leiders sinds eind jaren ’90, betwijfelt of de Palestijnse Autoriteit (PA) wel een ‘partner voor vrede’ is. Zijn uitspraken (ditmaal in een interview met Israël Hayom) trekken meer aandacht nu hij een grote kans maakt om de nieuwe premier te worden. Het geen-partner-voor-vrede argument is tussen 2000 (mislukking van het Clintonplan) en 2009 (start Obama) effectief geweest in het verhinderen van constructief overleg, terwijl het de PA dwong zich steeds verder in de samenwerking met Israël te begeven.
VS bezorgd om Iraanse steun in strijd tegen ISIS
De nieuwe Amerikaanse minister van Defensie Ashton Carter heeft de bezorgdheid van de VS uitgesproken over de Iraanse militaire steun aan het Iraakse offensief tegen ISIS. De Iraakse troepen staan nu voor het eerst op het punt om een strategische slag te winnen, namelijk de inname van de stad Tikrit. Dit gebeurt met intensieve Iraanse steun op de grond. Ook oud-CIA chef Michael Hayden uit soortgelijke zorgen. Uit de VS komen nu waarschuwingen voor sektarisch geweld als de Iraakse troepen inderdaad de stad binnen trekken. Ook de Engelstalige Al Jazeera wijst op het gevaar van sektarisch geweld. De VS zelf worden in hun strijd tegen ISIS zwaar gehandicapped door hun weigering om (gevechts-)troepen op de grond in te zetten.
Zie ook: http://jaffadok.nl/toekomst-israel-kijk-naar-iran/.
NB: De autoritaire Arabische regiems in Egypte en Saoedie-Arabië maken zich hier zorgen over. Hetzelfde geldt voor de pro-Amerikaanse krachten in Jordanië en Libanon. Ook Turkije begint zich zorgen te maken over het machtsevenwicht tussen dat land en Iran. Israël vreest Iraanse invloed in de regio, onder meer in verband met steun voor Hezbollah en Hamas.
bronnen:
Ynetnews, 12/03
Al Jazeera, 11/03
israelnationalnews, 12/03
Haaretz, 12/03