Gaza: eerste evaluaties
Civiele infrastructuur verwoest; jongen bij VN-watervoorziening
Vanzelfsprekend wijzen vrijwel alle commentaren op de Gazaanse bevolking als de grote verliezer in menselijk opzicht. Volgens de laatste cijfers (alle cijfers zijn van 06/08) vielen onder hen 1.875 doden en 9.600 gewonden. 70 tot 80% daarvan waren burgers. De rest wordt omschreven als “terroristen”, “Hamasstrijders” of “het Palestijns verzet”, afhankelijk van de visie op de rechtmatigheid van Palestijns gewapend verzet. Nergens wordt gesteld dat de militaire tak van Hamas (en de Islamitische Jihad) in aantal zijn gemarginaliseerd. Een enkel commentaar neemt aan dat de elite van de strijders nog nauwelijks werd ingezet.
In mensenlevens heeft joods Israël minder geleden: drie burgers kwamen om. Officieel wordt een aantal van 680 gewonden genoemd. Daarnaast sneuvelden officieel 64 soldaten bij de aanval (volgens Hamas 150) en werden er 1640 gewond. Op het eerste gezicht onvergelijkbaar veel minder burgerslachtoffers dan aan Palestijnse kant. In Israël is echter de psychologische “impact” relatief groot. Het beeld van onoverwinnelijkheid van het leger, van zijn technologie en zijn inlichtingendiensten krijgt een knauw omdat het aantal slachtoffers veel groter was dan bij alle vorige aanvallen op Gaza. Bovendien is de bevolking opgegroeid met het idee dat het verloren gaan van een joods leven onvergelijkbaar is met de dood van anderen.
Anderzijds wordt gewezen op de kwetsbaarheid van Israël als moderne economie, zelfs voor aanvallen met primitieve middelen zoals de raketten vanuit Gaza. Dat kwam tot uiting in het deels stopzetten van het vliegverkeer door de internationale burgerluchtvaartorganisatie. Die beslissing kon slechts ongedaan worden gemaakt door politieke druk vanuit Washington, hetgeen op termijn toch vragen oproept omtrent de besluitvormingscriteria rond veiligheid. In de Gazastrook is de civiele infrastructuur grondiger verwoest dan bij vorige aanvallen.
Een succesvolle militaire operatie wordt gekenmerkt door duidelijke doelen vooraf en een hoge “successcore” op die doelen. De Israëlische leiders hebben wisselende verklaringen afgelegd over de doelen. Het gewapend verzet van de Palestijnen in Gaza, zowel in menskracht als in materieel, is geen “vernietigende slag” toegebracht. Over de “vrijwel totale vernietiging” van de tunnels maar ook over de betekenis van de tunnels überhaupt, bestaan twijfels. Volgens een zeer recente opiniepeiling is 66% van de (joods-) Israëlische bevolking van mening dat de operatie in Gaza zijn doelen niet heeft bereikt. Volgens verschillende commentaren is de onmogelijkheid om de Gazastrook opnieuw te bezetten aangetoond.
Politiek worden door commentatoren als relevante punten genoemd: de opwaardering van Hamas als gesprekspartner; de steun voor de operatie door de regeringen van Egypte, Jordanië en Saoedie-Arabië; blijvende steun voor Hamas in Turkije en Qatar; negatieve effecten op imago van Israël; toenemende spanning tussen de VS en Israël; toenemende internationale druk om de blokkade van Gaza te verlichten. Als gevaarlijke ontwikkeling voor Israël wordt genoemd de solidariteit met de Palestijnen in de Westelijke Jordaanoever en bij de Palestijnen in Israël zelf.
Aanval Palestijnen op Rafah-doorgang naar Egypte; 24 augustus 2006
Nb: Het is waarschijnlijk te vroeg voor gedegen analyses van de gevolgen van de Israëlische aanval op de samenwerking tussen Hamas en Fatah en de positie van de Palestijnse Autoriteit. De samenwerking wordt door de Israëlische regering gezien als een strategisch gevaar.