Nieuws van 31 oktober 2014

Door: Jan Schnerr - Laatst aangepast op: 31 oktober 2014

Zweden: erkenning Palestijnse staat

De Zweedse regering heeft gisteren Palestina erkend. In Jeruzalem klonk gisteren voor het eerst sinds 1967 niet de oproep tot gebed vanaf de Al-Aqsa moskee.

Jeruzalem, de oude stad (foto JS)

Zweden is het 135e lid van de Verenigde Naties dat Palestina erkent als staat. Binnen de Europese Unie is Zweden het negende land dat daartoe over gaat. De andere acht deden dat echter voordat zij toetraden tot de EU. Sommigen nog ten tijde van het Warschau-pakt tijdens de Koude Oorlog. Politiek belangrijker is het feit dat nu voor het eerst een EU-land ertoe overgaat.

In de afgelopen weken namen het Britse Lagerhuis en het Ierse Hogerhuis moties aan waarin de beide regeringen werden opgeroepen tot erkenning over te gaan. Het parlement in Spanje heeft in november een dergelijke stemming. De betreffende regeringen zijn niet verplicht zulke moties op te volgen. Vrij algemeen wordt echter aangenomen dat deze parlementaire discussies een afspiegeling zijn van ongeduld op regeringsniveau met de Israëlische politiek en het afbrokkelen van steun in de Europese publieke opinie voor Israël.

De Israëlische regering reageerde zoals te verwachten viel negatief. Minister van Buitenlandse Zaken, de uit Moldavië afkomstige Avigdor Lieberman deed dat in zijn eigen stijl: ‘Zweden moet begrijpen dat de politiek in het Nabije Oosten gecompliceerder is dan een meubelstuk van IKEA dat men zelf in elkaar kan zetten’.

Binnen de EU bestaat een gezamenlijke buitenlandpolitiek. Die is echter op vrijwel alle werkelijk gevoelige punten niet bindend. Deze elasticiteit blijkt in dit geval ook uit de reactie van de (tot zondag nog fungerende) buitenlandcoördinator Catherine Ashton: ‘Het EU-beleid is, om Palestina te erkennen op een gepast moment. (Het bepalen van dat moment) is de bevoegdheid van de afzonderlijke lidstaten (nb JS: dat geldt dus ook voor Nederland). Tot de door de EU gesteunde tweestaten oplossing behoort een onafhankelijke, democratische en levensvatbare Palestijnse staat, die in vrede met Israël leeft’.

Twee jaar geleden heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties aan Palestina de waarnemerstatus als niet-lid toegekend. Dat geeft enkele rechten maar niet alle, zoals stemrecht. De Palestijnse vertegenwoordiging heeft daarvoor in 2011 een verzoek ingediend. Dat behoeft instemming door de Veiligheidsraad. Die is tot nu toe niet gegeven.

Jeruzalem

Jeruzalem blijft een kruidvat. Er worden nu niet meer alleen Palestijnen gemolesteerd of vermoord. Een bekende joodse extremist werd woensdag volgens de politie neergeschoten. Deze man zou woensdagavond een bijeenkomst leiden in het Menachem Begin Conferentiecentrum over het thema ‘Israël keert op de Tempelberg terug’. De aanslag vond plaats voor het conferentiecentrum dat in West-Jeruzalem ligt, buiten de oude stad en de Palestijnse wijken. Daarmee zou het joods-Palestijnse geweld in Jeruzalem een nieuwe dimensie kunnen krijgen. Donderdag golden voor Palestijnen weer vele beperkingen rond het Al-Aqsa complex. Voor het eerst sinds 1967 was er vanaf de Al-Aqsa moskee geen oproep tot gebed te horen.

Premier Netanyahoe stelt Mahmoud Abbas verantwoordelijk voor de onrust. Het lijkt erop dat de president van de Palestijnse Autoriteit, die door de woede in zijn achterban (vanwege Gaza en Jeruzalem) steeds meer onder druk raakt, door Israël verder in de hoek wordt gedreven. Abbas werkte tot april van dit jaar nauw samen met de VS en Israël in het overeind houden van het ‘vredesproces’. Deze gang van zaken begint de trekken te vertonen van het ‘irrelevant verklaren’ van Yasser Arafat door de regering Sharon, in de eerste jaren van deze eeuw.

bron:

Frankfurter Allgemeine Zeitung, 31/10