Nieuws van 30 januari 2015

Door: Jan Schnerr - Laatst aangepast op: 30 januari 2015

Maakt pr-drama Gaza Israël terughoudend in Libanon?

Actie en oorlogstaal doet Netanyahoe stijgen in de polls. Toch rust aan het front. In Washington blijft het rommelen onder Israëls vrienden.

Oorlogsdreiging: Netanyahoe omhoog in de polls

In de meest recente opiniepeiling, in opdracht van de Jerusalem Post (Engels) en Maariv (Hebreeuws), blijken premier Netanyahoe en zijn Likoed Partij weer voorop te lopen. De verkiezingen zijn op 17 maart. De rechtse Likoed staat voor op de centrum-combinatie ‘Zionist Union’ met 25 tegen 24 zetels in de Knesseth. Dat is voor het eerst sinds deze min of meer door de Arbeiderspartij aangevoerde combinatie medio december als één lijst gepresenteerd werd. De Zionist Union leidde vorige week nog met twee zetels en de week daarvoor met drie. De verklaring die Jpost geeft voor deze ontwikkeling is de schotenwisseling aan de noordgrens van Israël.

Ook de positie van de premier persoonlijk is beter geworden: 44% van de respondenten willen hem als toekomstige premier. Dat was een week geleden nog 38%. NB: Deze resultaten geven aan dat de openbare vijandschap tussen de Amerikaanse president en Netanyahoe op zijn minst geen negatief effect heeft op zijn binnenlandse populariteit. Hetzelfde geldt blijkbaar voor de (ook Israëlische) commentaren dat de ruzie in Washington strategisch slecht is voor Israël. De link die ook gelegd wordt met de spanning aan de noordgrens is een aanwijzing dat een groot deel van het joods-Israëlische publiek sterk reageert op ‘veiligheid’ en ‘leiderschap in oorlogstijd’.

Druk op Netanyahoe: stel 3 maart uit

Pelosi, Netanyahoe, Boehner in 2012: de driehoek nog intact (politico/AP)

Onder leiding van de invloedrijke Democrate Nancy Pelosi oefenen Democraten in Washington druk uit op premier Netanyahoe om zijn toespraak tot beide kamers van het Congres uit te stellen tot na de Israëlische verkiezingen. Algemeen wordt verwacht dat die speech gebruikt zal worden om te waarschuwen tegen de onderhandelingsstrategie van president Obama inzake Iran. Pelosi heeft hierover getelefoneerd met Netanyahoe. Intussen circuleert een brief onder democratische Congresleden met verzoek die te ondertekenen. De tekst van de brief stelt dat de toespraak van 3 maart schadelijk kan zijn om drie redenen: ‘It undermines the president’s foreign policy, it puts a close ally in the middle of a domestic political debate, and it elevates a candidate in a foreign election.’ NB: De achterliggende vraag aan Israël is, duidelijk te maken dat het land dezelfde goede banden wil met zowel Democraten als Republikeinen, dan wel of er een speciale relatie is met de Republikeinen.

Haaretz schat in dat indien Netanyahoe niet van koers verandert, hij Israël in een riskante positie brengt: ‘As long as Obama is in office, he has no intention of meeting Netanyahu. If reelected, the Israeli PM may find himself abandoned and defenseless in the international arena.’ Israelnationalnews ergert zich aan de weigering van Obama om de Israëlische premier te ontmoeten ‘in verkiezingstijd’. De krant noemt verschillende ontvangsten van buitenlandse leiders die wel tijdens de verkiezingscampagne in hun land op bezoek kwamen bij Obama. Hiermee onderstreept de krant  feitelijk het politieke karakter van het Amerikaanse protocollaire argument. Boosheid treft ook de New York Times die de Israëlische ambassadeur in de VS opzij zet als, ‘a political operative, not really an Ambassador‘.

Spanning aan de grens Israël – Libanon, Syrië

Nasrallah, Rouhani, Assad: driehoek nog steeds intact (irannewsupdate)

Algemeen wordt door de media in en buiten Israël ingeschat dat het geweld tussen Israël en Hezbollah niet zal escaleren tot een grootschalig conflict. Alle joodse partijen steunen de ‘verdediging van Israël tegen de terreur van Hezbollah’, maar met uitzondering van Lieberman (partijleider in de verkiezingen en minister van Buitenlandse Zaken) pleiten zij niet voor verdere acties door het leger. Dat geldt ook voor de zeer rechtse nationaal-religieuze partij van Naftali Bennett. ‘In practice, Israel did whatever it could to contain the incident‘, luidt het commentaar van Nahum Barnea in Ynetnews. Hij merkt op dat de reactie in de (Westerse) wereld op de dood van twee Israëlische soldaten lauw is: ‘whoever thinks that the world will be shocked by the death of two Givati [Israëlische commando eenheid] fighters, on occupied territory, somewhere on the border between Israel, Syria and Lebanon, will accuse Iran and step up the sanctions against it, is living in Disneyland‘. Ook Hezbollah heeft veel te verliezen bij een oorlog op dit moment: steun in Libanon en verzwakking van zijn activiteiten in Syrië.

Opvallend is dat veel commentaren aangeven dat Iran weliswaar op de korte termijn geen belang heeft bij het uit de hand lopen van het ‘kleine’ conflict, maar dat de dood van enkele Iraniërs onder wie een generaal niet vergeten wordt. ‘The Iranians’ arm is long. Their memory is even longer.’ (Ynetnews). Haaretz meent dat Iran in Libanon en Syrië een strategisch belang heeft en suggereert dat het zich daarbij niet laat tegenhouden door Israël. In Libanon heeft de belangrijke politicus Walid Jumblatt verklaard dat de afspraak om de Syrische burgeroorlog niet te laten overlopen naar Libanon, niet meer te handhaven is. Deze twee jaar geleden door de pro- en anti-Assad partijen in Libanon gemaakte afspraak is volgens hem achterhaald door de praktijk van deelname aan de strijd door beide kampen in Libanon. NB: In strategisch opzicht lijkt de ruimte voor Israël om op zelf gekozen momenten militaire acties in Libanon uit te voeren kleiner te zijn geworden.

PLC tot EP: schort Associatie Verdrag op 

De eerste plaatsvervangend voorzitter van het Palestijnse parlement (Palestinian Legislative Council, PLC) Ahmed Bahar, heeft het initiatief van 63 leden van het Europees Parlement (EP) om het Associatie Verdrag tussen de EU en Israël op te schorten verwelkomd. Het Associatie Verdrag ligt in Europa ook onder vuur van een groot aantal ngo’s en actiegroepen die erop wijzen dat dit verdrag Israël economisch veel extra voordelen biedt ten opzichte van andere handelspartners van de EU. Het verdrag bevat een bepaling die opschorting mogelijk maakt bij schending van mensenrechten. Bahar riep het EP-leden op om de PLC te bezoeken, onder meer om de afgrendeling van de Gazastrook te bespreken.

bronnen:

Jpost, 30/01 en 29/01

Dailystar, 30/01

Haaretz, 30/01 en 29/01

Palestine Information Center (PIC), 29/01

israelnationalnews, 30/01

Ynetnews, 29/01