Stilte voor de storm
Toespraken voor AIPAC houden het rustig. Vandaag toespraak Israëls premier voor Congres. Palestijnse staat non issue?
Netanyahoe: indien vuurwerk, dan vanmiddag
De ‘slippery slope’ naar het Congres
De Israëlische premier heeft vannacht zijn gebruikelijke speech voor het jaarlijkse AIPAC congres gehouden. De AIPAC is de belangrijkste joods-Amerikaanse lobbyorganisatie. Netanyahoe schilderde Iran af als een gevaar voor het voortbestaan van de joodse staat. Maar hij deed geen persoonlijke aanval op de Amerikaanse president. Voor het overige ging hij voort op zijn in de laatste tijd steeds extremere uitspraken over Israël als de enige veilige plek voor ‘het joodse volk’ sinds 2000 jaar.
Eén op de vier Democraten boycotten Netanyahoe’s speech
Als later op de dag de Israëlische premier zijn controversiële toespraak tot het Amerikaanse Congres houdt, zal een kwart van de Congresleden van de Democratische Partij niet aanwezig zijn. Het zijn acht leden van de Senaat en 47 leden van het Huis van Afgevaardigden. Sommigen noemen als argument hun weerstand tegen ‘een partijpolitiek evenement’. Anderen zoals de Texaanse Democraat Lloyd Doggett, vinden het schadelijk om op de valreep de mogelijke deal met Iran in gevaar te brengen: ‘The only true alternative to an effective agreement is war with Iran‘.
VS waarschuwt: ‘verraad geen geheime informatie’
Das war einmal (in 2012)
Volgens Israëlische media deden president Obama en de Israëlische premier hun best om de bijna openlijke strijd tussen beiden te ‘downplay-en’: de president zal de gehele speech van de premier op de TV bekijken. Onder de oppervlakte lijkt het gevecht niet minder hard te zijn. Woordvoerders van de president en van de minister van Buitenlandse Zaken John Kerry, hebben onverhulde waarschuwingen afgegeven tegen het onthullen van vertrouwelijke informatie over de gesprekken met Iran. Dit weekend en gisteren kwamen uit de omgeving van Netanyahoe suggesties dat deze in zijn speech informatie over de op handen zijnde deal bekend zou maken. Die informatie zou niet bekend zijn bij de congresleden en zou aantonen hoe gevaarlijk de huidige Amerikaanse beleidslijn is.
Deze Israëlische ‘aankondiging’ werd uitgezet in de wereldpers en is door pro-Israëlische stemmen elders, ook in Nederland, overgenomen. Vanuit Washington kwam onmiddellijk het dreigement dat de vertrouwelijke ‘briefings’ door de VS aan Israël hierdoor in gevaar zouden komen. Sommige Israëlische media nemen aan dat aan dat dreigement al uitvoering is gegeven. Vannacht hebben de bovenbedoelde woordvoerders een ongekend harde mededeling gedaan: het openbaar maken van geheime informatie zou neer komen op verraad aan het door de VS geschonken vertrouwen (‘betray America’s trust’). De woordvoerder van het Witte Huis uitte zijn bezorgdheid over, ‘at how unnamed Israeli officials in several recent reports are using information to “distort” America’s negotiating position with Iran‘.
Washington ontkende voorts twee berichten die kennelijk waren verspreid in het kader van de mediaoorlog tussen de VS en Israël. Berichten dat de VS overweegt de komende tranche van militaire hulp aan Israël te heroverwegen, ‘zijn ongefundeerd’. Verder zijn berichten over een dreiging door de VS om Israëlische bommenwerpers met geweld tegen te houden indien zij op weg zouden zijn naar Iran, onjuist (‘that Obama had threatened to shoot down an IAF strike on Iran’s nuclear facilities‘).
Het algemene beeld rond het optreden van de Israëlische premier vandaag is, dat het zeer moeilijk is geworden om de wrijvingen tussen de VS en Israël nog te reduceren tot een persoonlijke antipathie tussen twee regeringsleiders. Opvallend blijft dat de meest waarschijnlijke Democratische presidentskandidaat (eind 2016 zijn er presidentsverkiezingen) Hillary Clinton, zich buiten dit conflict houdt.
Wat Netanyahoe niet noemde: de tweestatenoplossing
Wordt dit de toekomst? (foto uit 2010)
Zoals hierboven gezegd, was de AIPAC-toespraak van Netanyahoe niet verrassend. Belangrijk is waarschijnlijk wel dat hij met geen woord repte over wat voor de VS en de internationale gemeenschap essentieel is: de totstandkoming van een Palestijnse staat. In israëlnationalnews wordt hij daarvoor geprezen. De laatste maanden heeft de Israëlische premier in zijn talloze toespraken dit thema als ‘non issue’ behandeld. Hij koppelde het idee van zelfs maar een klein stuk grondgebied voor de Palestijnen aan de gedachte dat ‘ISIS, Hamas en Al-Qaida’ aan de rand van Jeruzalem zouden zitten. Vier jaar geleden heeft hij zich op een vage wijze tot de tweestatenoplossing bekeerd, waarschijnlijk onder druk van de Obama regering. Commentatoren hebben er eerder op gewezen dat de premier er daarna nooit meer op terug is gekomen.
NB: Recent wees een analist (Al Monitor) erop dat binnen Likoed kandidaat ministers zijn gelanceerd, met instemming van Netanyahoe, die zeer expliciet tegen een Palestijnse staat zijn. Dat zou betekenen dat ‘het zwijgen’ van de premier meer is dan verkiezingstactiek, maar vooruitloopt op regeringsvorming. Wellicht zal hij vandaag in het Congres dit thema aansnijden. Volgens een commentator in israëlnationalnews noemde de Amerikaanse VN-ambassadeur Samantha Power de tweestatenoplossing in haar toespraak voor AIPAC (‘the most important event in Jewish life’) éénmaal, ‘and this time we heard the sound of one hand clapping‘.
bronnen:
israelnationalnews, 03/03
Haaretz, 03/03
Ynetnews, 03/03
achtergrond:
http://jaffadok.nl/wrijvingen-vs-israel/