Israël, Libanon, Syrië nu één front
Israëls actie misschien uit de hand gelopen: VS kalmeren Iran. Israël dreigt Libanon en Syrië. Speculaties over woede in Washington.
Israël waarschuwt Libanon, Syrië
Shahab-3, de derde van links
Israël heeft Syrië en Libanon beide gewaarschuwd om geen aanvallen op Israël toe te staan vanaf hun grondgebied. Aanleiding is de aanval die Israël zondag deed op Syrisch grondgebied. Daarbij werden strijders van Hezbollah gedood. Hezbollah helpt het Syrische bewind van Assad. In het gebied dat aan Israël grenst, ruwweg de door Israël bezette Golan Hoogvlakte, vechten het Syrische leger en Hezbollah tegen aan Al Qaida verwante terreurgroepen. Afgelopen jaar verschenen berichten in de media over contacten tussen Israël en belangrijkste van deze groepen, het Nusra Front. Bij de Israëlische aanval kwam ook een generaal van het Iraanse leger om het leven. Iran en Hezbollah werken in Syrië nauw samen.
Hezbollah heeft gedreigd met wraak. Analisten schrijven dat de beweging niet anders kan omdat hij anders zijn geloofwaardigheid verliest. Bij een tegenactie zullen zeer waarschijnlijk door Iran geleverde raketten een rol spelen. Minister van Buitenlandse Zaken van de VS John Kerry, heeft de laatste dagen (volgens ynetnews op verzoek van Israël) geprobeerd Iran te weerhouden van het steunen van een tegenactie vanuit Syrië of Libanon. Israël zou kunnen verklaren dat het niet wist dat het een hoge Iraanse militair onder vuur had. Dit betekent ook dat Kerry deze week overleg had met de Israëlische top en daardoor extra onaangenaam verrast werd door de bekendmaking van de komst van premier Netanyahoe naar Washington op uitnodiging van de Republikeinen.
Het bereik van de Shahab-3 (wikipedia)
Israël schat de kans op een Hezbollah-reactie in als reëel. Het heeft extra troepen samengetrokken in het grensgebied. Minister van Defensie Yaalon heeft dreigende taal gebruikt. Gelet op het feit dat een verkiezingsstrijd gaande is, is de kans op escalatie aanzienlijk. Dat zou, op afstand, Iran mee kunnen slepen in zo’n escalatie. Dat zou niet in het belang zijn van de Amerikaanse regering die juist in deze periode werkt aan een overeenkomst met Iran over de nucleaire kwestie. Dat Israël zijn aanval zou hebben gepland in verband met de verkiezingen, is een beschuldiging die geuit werd door een oud-generaal. Die heeft zich moeten verontschuldigen. Gezien het verleden is de veronderstelling niet onrealistisch, maar harde feiten zijn er niet.
In Israël stelt men dat Hezbollah het grensgebied van Libanon tot Syrië tot één front tegen Israël heeft verklaard. Daartegen spreekt dat Israël sinds het uitbreken van de burgeroorlog in Syrië herhaaldelijk aanvallen op Syrië heeft uitgevoerd, tot aan de grens van de hoofdstad Damascus. Door de jongste ontwikkelingen zullen Iran en Hezbollah hoe dan ook het hele gebied moeten beschouwen als terrein waar zij (kunnen) worden aangevallen. De Syrische regering heeft 35 jaar lang zijn waarde voor Israël bewezen door het grensgebied rustig te houden. Het regiem is daartoe momenteel niet meer in staat en beperkt zich tot het bestrijden van de met Al Qaida verwante Nusra Front.
Een escalatie waarbij Iran is betrokken zou een majeure verandering zijn in de verhoudingen in het Midden-Oosten: het Iraanse leger (aan de zijde van Hezbollah) staat dan rechtstreeks tegenover Israël. Terwijl tegelijkertijd de coalitie Iran-Hezbollah in Syrië tegen IS(IS), Nusra en aanverwante terreurgroepen vecht. Israël en soennitische terroristen komen in zo’n strijd openlijk aan dezelfde kant te staan. De consequentie kan zijn, zeker als de nucleaire besprekingen mislukken, dat een toekomstige oorlog tegelijk in Syrië en Libanon wordt uitgevochten. De Iraanse generaal Hossein Salami zei donderdag tegen Iraanse media dat zijn troepen in staat zijn om Shahab-3 raketten af te vuren op Israël. In Israël verschillen de meningen over de vraag of de Israëlische leiders bereid zijn tot een dergelijke escalatie.
Gevolgen stunt republikeinen-Netanyahoe
Israëlische onderzeeër met nucleaire lanceerinstallatie, vermoedelijk aanwezig in de Perzische Golf
De Amerikaanse president zelf stelt zich terughoudend op in de kwestie van de uitnodiging door de republikeinen in het Congres aan premier Netanyahoe om daar te komen spreken. De toespraak van Netanyahoe zal vlak voor de Israëlische verkiezingen (17 maart) plaatsvinden. Haaretz gaat ervan uit dat dit de aanvoerder van Likoed zal helpen in zijn verkiezingscampagne. Ook de invloedrijke commentator Nahum Barnea gaat in ynetnews in die richting: ‘The American Republican Party is intervening in our elections, and in return an Israeli party is intervening in their politics. They are helping our prime minister beat his rivals here, and he is helping them humiliate their president there,’. Barnea heeft van zijn (naar algemeen wordt aangenomen uitstekende) contacten in Washington gehoord dat Netanyahoe en mogelijk Israël, hiervoor een prijs gaan betalen:
‘I heard voices in the administration on Wednesday which I had never heard before. We must make it clear to Netanyahu that such a behavior carries a price, they said. We must make it clear to the Israelis that their prime minister is losing a vital friend for a short-term political gain. Obama will serve in the White House for another year and a half and then, who knows, another democratic president could be elected. Israel must not lose the Democrats’.
Haaretz citeert Amerikaanse functionarissen in de Washington Post: ‘The way Prime Minister Benjamin Netanyahu and Israel’s ambassador to the United States Ron Dermer have conducted themselves in relations to Netanyahu’s invitation to address Congress could discourage U.S. Secretary John Kerry from defending Israel in the international arena,’.
bronnen:
jpost, 24/01 en 22/01
Haaretz, 24/01 en 23/01
ynetnews, 23/01
achtergrond: