Nieuws van 14 februari 2015

Door: Jan Schnerr - Laatst aangepast op: 14 februari 2015

Obama-Khamenei: strategische verschuiving in Midden-Oosten?

Iran-kwestie illustreert verschil strategisch belang VS, Israël. Poging Arabisch-Palestijnse partijen te marginaliseren mislukt. William Shabas: ‘a self-hating Jew’.

Abbas: geen gesprekken zolang geen stop op kolonisatie

Mahmoud Abbas heeft gisteren verklaard dat de Palestijnen (in de bezette gebieden) nog steeds geloven in onderhandelingen. Hij voegde eraan toe dat die niet mogelijk zijn zolang de bouw van nederzettingen voortgaat. Verder dreigde hij met ‘harde tegenmaatregelen’ als Israël niet het belastinggeld van de Palestijnse Autoriteit (PA) afdraagt. Israël int dat geld voor de PA op grond van de Oslo Akkoorden en houdt het sinds twee maanden in als ‘straf’ voor de gang van de PA naar het Internationaal Strafhof. Abbas deed de uitspraken gisteren tijdens zijn tweedaags bezoek aan Brussel.

Gezamenlijke Arabisch-Palestijnse lijst in Israël

De vier Israëlisch-Palestijnse partijleiders

De vier Arabisch-Palestijnse partijen die een gezamenlijke lijst vormen, verwachten een aanzienlijk hogere opkomst van Israëlisch-Palestijnse kiezers. Bij de laatste verkiezingen was de opkomst iets hoger dan 50%. Er zijn aanwijzingen dat die deze keer richting 70% kan worden. Dat zou een breuk zijn van de trend die al tientallen jaren te zien is. Met een uitzondering in de tweede helft van de jaren ’90 (optimisme rond het Oslo vredesproces) daalde de deelname aan de verkiezingen onder de twintig procent niet-joodse kiezers. Deze 20% zou overeenkomen met 24 zetels in de Knesseth. Sinds de laatste verkiezingen hebben deze partijtjes bij elkaar 11 zetels.

Partijleider Jamal Zahalka van Balad: Palestijnse staat is niet de uiteindelijke oplossing

De aanleiding voor het vormen van een gezamenlijke lijst was een wet die de kiesdrempel (minimum percentage stemmen om in het parlement te komen) op 3,25% stelde. Dat zou voor tenminste een paar van de partijen fataal zijn. De wet was een initiatief van de huidige minister van Buitenlandse Zaken Lieberman, die de Palestijnen in de Israëlische politiek wilde marginaliseren. De vier partijen vertegenwoordigen zeer uiteenlopende visies, van conservatief religieus tot communistisch. Dat leidt overigens tot een onduidelijke campagne. De verwachting van sommigen, vijftien zetels, is daarom waarschijnlijk te optimistisch. De advocaat Hassan Jabarin die ook oprichter is van de mensenrechten organisatie Adalah, heeft een actieve rol gespeeld bij de besprekingen tussen de partijen.

Berichten over geheime correspondentie Obama-Iran

Weer zijn er berichten opgedoken over een correspondentie tussen president Obama en de Iraanse geestelijk leider Ali Khamenei. De informatie komt volgens Amerikaanse en Israëlische media uit Iran. In de VS wordt de president door tegenstanders van een overeenkomst met Iran ervan ‘verdacht’ een alomvattende overeenstemming te willen bereiken. Met name zou het dan gaan om een uitruil van belangen zowel op het gebied van de nucleaire activiteiten van Iran als op het gebied van een gezamenlijke strijd tegen radicaal islamistische groepen zoals ISIS en al-Qaida. Deze verbinding is ontkend door een Amerikaanse regeringswoordvoerder. De correspondentie op zich werd niet expliciet ontkend.

NB: Een vertrouwelijke correspondentie Obama-Khamenei kan het volgende betekenen. Ten eerste wijst het op zeer serieuze gesprekken aan beide zijden. Rouhani is de regeringsleider en voert de onderhandelingen, maar hij heeft Khamenei nodig om de weerstand van de hardliners in Iran te weerstaan. Zowel Rouhani als de hardliners ‘trekken’ aan Khamenei. Rechtstreeks contact tussen de opperste geestelijk leider en de Amerikaanse president is een keerpunt sinds de vijandschap VS-Iran ontstond in 1980. Ten tweede kan het feit dat dit contact formeel strikt gescheiden wordt van de ‘nucleaire onderhandelingen’ betekenen, dat er ook gesproken wordt over gezamenlijk optrekken tegen ISIS/al-Qaida. De president kan dan inderdaad formeel volhouden dat de onderhandelingen over de nucleaire kwestie alleen daarover gaan.

Netanyahoe in VN: Hamas is al-Qaida is ISIS is Boko Haram

Als deze uitleg juist is dan treedt er momenteel een aanzienlijk verschil aan de oppervlakte met betrekking tot de strategische belangen van de VS en die van Israël. Israël heeft er belang bij dat in de ‘strijd tegen de terreur’ de aandacht (weer) gevestigd wordt op Hamas, Hezbollah en Iran. En mogelijk op Palestijns gewelddadig verzet in de Westelijke Jordaanoever in de komende jaren. De VS hebben belang bij focussen op de kern: het soennitische jihadisme, dat al tientallen jaren zijn geestelijke inspiratie (en geld) krijgt vanuit het Arabisch Schiereiland. Samenwerking tussen de VS en Iran op militair gebied zou het Amerikaanse leger kunnen bevrijden van het gevaar te verzinken in lokale conflicten en het aanjagen van anti-Amerikaanse gevoelens in de moslimwereld. Voor Israël betekent zo’n ontwikkeling dat zijn monopolie als ‘enige waardevolle militaire bondgenoot van de VS in het Midden-Oosten’ verloren gaat.

Teruggetreden voorzitter VN-commissie ‘a self-hating Jew’

De zeer onlangs teruggetreden voorzitter van de VN-commissie die eventuele oorlogsmisdaden in de Gazastrook in de afgelopen zomer onderzoekt, heeft dat gedaan onder grote druk en bedreigingen. William Shabas, die hoogleraar is in Canada heeft in een gisteren in Parijs gepubliceerd interview gezegd dat hij niet alleen van meet af aan beschuldigingen door de Israëlische regering te verduren had. De Israëlische campagne tegen hem werd begeleid door een stroom van ‘vulgaire en aggressieve’ mails en doodsbedreigingen. Deze kwamen uit verschillende landen. Sommige mails beschuldigden hem ervan een ‘self-hating Jew‘ te zijn en ‘they were among the milder ones‘.

bronnen:

Jpost, 14.02

Haaretz, 14/02

Israël National News, 13/02

New York Times 13/02 en 11/02