Iran: het nieuwe gevecht
De strijd tussen Obama en Israël om de macht in Washington. Republikeinen tegen Netanyahoe: Wij volgen u.
Obama bespreekt Iran met Netanyahoe
De Amerikaanse president Obama heeft de Israëlische premier gisteren telefonisch bijgepraat over zijn gesprekken met Iran. John Kerry praat eind deze week verder met Iraanse leiders met het doel om een overeenkomst te bereiken over de Iraanse nucleaire activiteiten. ‘The United States is focused on reaching a comprehensive deal with Iran that prevents it from acquiring a nuclear weapon‘, volgens de verklaring van het Witte Huis. Hiermee treedt de president voor het voetlicht als meer direct betrokken bij de voortgang van deze besprekingen, dan het geval was tijdens de recente ‘clash’ in de Veiligheidsraad met de resolutie die door de Palestijnse Autoriteit (PA) werd gepromoot.
In het gesprek tussen de president en de Israëlische premier werd door de eerste ook gezegd dat de VS Palestina nog niet als een staat beschouwen en dat daarom het Internationaal Strafhof niet ontvankelijk is voor klachten door de PA.
In de eerste kwestie (Iran) gaat het om een meningsverschil tussen de VS en Israël: Israël stelt zich op het standpunt dat Iran dicht bij het produceren van een kernwapen zit en de onderhandelingen misbruikt om de VS om de tuin te leiden. President Obama lijkt in zijn laatste termijn zeer serieus naar een strategische overeenkomst toe te werken. Indien Iran uit het ‘vijandelijke kamp’ gehaald kan worden dan zou, volgens een recente opmerking van Obama, het land een belangrijke speler in de regio kunnen worden. Israël vreest de vele verschuivingen in de regio die dat tot gevolg zou kunnen hebben. In de tweede kwestie (het toenemende zelfbewustzijn van de PA) lijkt Obama Israël tegemoet te komen.
Senaat versus Obama inzake Iran
Lindsey Graham, vertegenwoordiger van de supermacht tot Netanyahoe: ‘We follow your lead’
De Republkeinde partij in de Senaat is bezig zijn greep op de onderhandelingen met Iran te versterken. Dat gebeurt door middel van een wet die dreigt met verscherping van de sancties tegen Iran. Zo’n wet zou als een zwaard van Damocles boven de gesprekken hangen en de speelruimte van de president en de minister van Buitenlandse Zaken inperken. Iran moet dan vrezen dat na concessies aan de Amerikaanse regering, nog eens concessies gedaan moeten worden in een eindronde met de Senaat-plus-president. In zo’n eindronde is de invloed van Israël maximaal. ‘At this time, increasing sanctions would dramatically undermine our efforts to reach this shared goal‘, zei de Amerikaanse VN-vertegenwoordigster Power gisteren. De Republikein Lindsey Graham kondigde de wet aan voor 20 januari, de dag van de jaarlijkse State of the Union door de president. Hij suggereerde dat een overeenkomst door de Senaat onderuit kan worden gehaald. Hij deed dat tijdens een bijeenkomst op de Israëlische ambassade met de nieuwe Israëlische chefstaf, Benny Gantz die voor topoverleg in Washington is.
Israël heeft ‘leverage’
Israël kan de macht die de Republikeinen sinds 1 januari j.l. in het Congres hebben, inzetten om de president onder druk te zetten. Israël heeft daarmee een ‘hefboom’ om een nieuwe Iran politiek tegen te houden, dan wel om de president tot andere concessies te dwingen. Tijdens zijn onderhoud met Netanyahoe heeft Obama mogelijk tegen die achtergrond, volgens een persverklaring onder meer gezegd: ‘The president underscored the United States’ enduring commitment to the security of Israel (…)‘.
De mate waarin de Republikeinen zich door Israël laten inzetten blijkt onder meer uit een uitspraak die Lindsey Graham eind december in Israël tegen Netanyahoe deed: ‘Congres will follow your lead‘. Deze uitspraak had concreet betrekking op de hierboven bedoelde wet die scherpere sancties tegen Iran mogelijk zal maken. (Nb: Carolien Roelants, NRC 05/01/2015 citeerde de uitspraak van Lindsey. Oorspronkelijke bron: zie hieronder)
PA weer naar Veiligheidsraad
De president van de PA Mahmoud Abbas heeft in een gesprek met de Turkse president Erdogan herhaald dat de Palestijnen weer naar de VR zullen gaan met hun resolutie. Abbas verwacht dat door de roulatie van tijdelijke leden de VR nu een voor de Palestijnse resolutie gunstiger samenstelling heeft.
bronnen:
Jpost, 13/01 en 12/01
israelnationalnews, 13/01
Ynetnews, 13/01
achtergrond:
(Lindsey) http://www.mediaite.com/online/sen-graham-to-netanyahu-congress-will-follow-your-lead/