Nieuws van 30 maart 2015
Saoedie-Arabië leidt militaire coalitie. Deal Iran en Westen waarschijnlijk. Etnische zuivering en archeologie.
Jemen, slagveld voor Saoedie-Arabië tegen Iran
De Arabische Liga heeft besloten tot het opzetten van een Arabische strijdmacht. Egypte en Saoedie-Arabië zijn de voornaamste voorstanders daarvan. De financiering zal waarschijnlijk vooral van Saoedie-Arabië en de Golfstaten komen. Politiek is Egypte van belang. De landen in de regio met grote shiitische minderheden of een shiitische meerderheid doen niet mee of blijven op de achtergrond: Libanon, Syrië, Irak. Turkije heeft slechts waarnemerstatus binnen de Arabische Liga. Intussen vindt in Jemen een eerste test plaats van deze prille militaire samenwerking. Saoedie-Arabië voert bombardementen uit op stellingen van de shiitische Houthi-opstandelingen, met ondersteuning door enkele Arabische staten. Deze ‘coalitie’ claimt dat de Houthi’s militair worden gesteund door Iran.
NB: Dit Arabische initiatief lijkt vooral ingegeven door een tweeledige angst. Ten eerste dat de VS steeds meer een tussenpositie gaat innemen tussen Iran en de autoritaire soennitische regiems. Ten tweede dat de door Iran gesteunde shiitische onvrede – van Libanon en Irak tot Bahrein – een bedreiging gaat vormen voor de stabiliteit van deze regiems.
Iran, nucleaire kwestie
Veel signalen wijzen erop dat vandaag of uiterlijk dinsdag een overeenkomst op hoofdlijnen (hier en daar wordt het een ‘memorandum of understanding’ genoemd) tussen Iran en de P5+1 groep onder leiding van de VS, binnen handbereik ligt. De ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste betrokken landen zijn vandaag in het Zwitserse Lausanne. De signalen komen van Westerse kant. Iran tempert de verwachtingen. Een en ander betekent onder andere dat de bezwaren van Frankrijk waarvan de afgelopen week sprake was, uit de wereld zijn geholpen. Israëlische politici blijven hun fundamentele bezwaren tegen de Amerikaanse politiek naar voren brengen. De pro-Netanyahoe publicatie Israel Today spreekt van een ‘collision course’ (ramkoers). De werkelijke strijd zal zich nu gaan verplaatsen naar het strijdtoneel in het Congres in Washington.
NB: Een overeenkomst over de nucleaire kwestie tussen de VS (en bondgenoten) en Iran, zelfs als die niet onderuit wordt gehaald door het Congres en de pro-Israëllobby, betekent slechts de opening naar een volledige normalisering van de betrekkingen. Er resteren nog veel belangentegenstellingen. Analisten verwachten dat na een deal de VS verder gaan op de weg van het ontplooien van zijn atoomparaplu over het Arabische Schiereiland, teneinde Saoedie-Arabië gerust te stellen en binnen zijn invloedssfeer te houden. Ook Taiwan, Japan en Zuid-Korea hebben zo’n garantie (in dat geval tegen China).
Dorp moet verdwijnen vanwege ‘archeologie’
Bulldozer aan het werk in Susya (foto Rabbis for Human Rights)
In het zuiden van de Westelijke Jordaanoever zal het Palestijnse dorp Susya moeten verdwijnen om plaats te maken voor archeologische opgravingen door Israël. Dat is althans de eis die de bezettingsautoriteiten hebben neergelegd bij het Israëlische Hooggerechtshof. Susya ligt in zogenaamd ‘C-gebied’, gebied dat volgens de Oslo II Akkoorden (1995) volledig onder beheer staat van Israël (in casu het Israëlische leger). In het dorp wonen 350 Palestijnen die van landbouw en veeteelt leven. De ‘archeologische activiteiten’ worden uitgevoerd onder beheer van joodse kolonisten die in de nabij gelegen nederzetting (Susiya geheten) wonen.
Clinton, joodse lobby starten met demonteren ‘Israëlische bom’
Settlement Susiya, tegen het Palestijnse Susya aan gebouwd (fot: JFJFP, Villages Group)
De Israëlische media van centrum tot rechts, besteden aandacht aan de korte verklaringen van Hillary Clinton en Malcolm Hoenlein, de vice-voorzitter van de ‘Conference of Presidents of Major American Jewish Organizations’. Clinton wordt algemeen beschouwd als de komende democratische presidentskandidaat en grote kanshebber voor het presidentschap, vanaf januari 2017. De komende anderhalf jaar neemt zij daarom een sleutelpositie in in een specifiek Amerikaans politiek thema: hoe te voorkomen dat de steun voor Israël tot een strijdpunt wordt tussen de Republikeinse en de Democratische Partij.
Clintons verklaring bevatte de cruciale zin: “we need to all work together to return the special US-Israel relationship to constructive footing, to get back to basic shared concerns and interests”. Verder benadrukte zij dat het doel van gesprekken moet zijn, de twee staten oplossing en dat die bereikt moet worden door directe onderhandelingen. De ‘twee staten’ impliceert een eis aan Netanyahoe om zich daar (weer) duidelijk voor uit te spreken. Het noemen van ‘directe onderhandelingen’ wijst erop dat Clinton zich zal gaan keren tegen de lijn die Mahmoud Abbas als president van de Palestijnse Autoriteit in toenemende mate volgt: het internationaliseren van het ‘vredesoverleg’. Hoenlein legde op dat laatste de nadruk: “We note her call for direct negotiations between Israelis and Palestinians, which, we believe, is the only possible route to a true peace.”
bronnen:
Jerusalem Post, 30/03
Haaretz, 30/03
Al Jaazera, 29/03
The Guardian, 29/03
achtergrond:
file://localhost/Users/jan/Desktop/Saudi-Iran Yemen.webarchive (The Guardian)
http://jaffadok.nl/columns/israel-saoedie-arabie-en-iran-schuivende-panelen/
http://jaffadok.nl/politiek/ (archeologie en politiek)