Netanyahu komt terug uit het dodenrijk. Dat is de conclusie van Ben Caspit van Al-Monitor na het laatste ‘fake news’ over zijn concurrent Benny Gantz. Hij beschrijft de laatste dagen van de verkiezingscampagne die de voorspellingen omtrent het niveau van smerigheid overtreffen.
Absolute meerderheid?
De terugkeer van Netanyahu wordt bevestigd door oud-collega generaal Gabi Ashkenazi: “He is within reach of his target, which is 61 seats, (…) If he gets there, it will be the end of Israel as we know it“. 61 van de 120 zetels in de Knesseth voor Likoed plus religieus rechts, betekent waarschijnlijk dat de radicalisering van Joods Israël het point of no return bereikt. Een zorgelijke ontwikkeling, ook volgens Ami Ayalon, Efraim Halevi, Shabtai Shavit, Yuval Diskin, Carmi Gilon en Tamir Pardo. Allen voormalig hoofd van de Mossad dan wel de Shin Bet, dus geen jongens voor het groepsgesprek. Dit sombere vooruitzicht brengt ons op de tijd na de verkiezingen en de verdere toekomst. Een klein aspect daarvan betreft twee kiezersgroepen die qua media-aandacht in de marge verkeren.
1 De Mizrahim
De mizrahim zijn de joden die na 1948 uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika naar Israël emigreerden. Altijd gediscrimineerd door de Ashkenazim – de Europees/Amerikaanse joden – en (dus) door de Arbeiderspartij, vormen zij sinds eind jaren ’70 van de vorige eeuw een steunpilaar van Likoed. Om een idee te krijgen van het racisme en de minachting die deze nieuwkomers in het gezicht blies is het goed kennis te nemen van een zeer recent artikel van Tom Mehager: Yes, Mizrahim support the right. But not for the reasons you think .
Onrecht uit het verleden
Discriminatie van de mizrahim had een culturele achtergrond maar kreeg politieke en economische gevolgen die nog steeds hun stempel op de Israëlische maatschappij drukken. Tot de dag van vandaag associëren mizrahim de opvolgers van de oude Arbeiderspartij – Blue and White en ook de vredesbeweging voor zover die nog bestaat – met de elite van hoger opgeleide en liberale stedelingen die al sinds de vijftiger jaren op de beste plekken wonen (ook in Europa en de VS gehaat in achterstandsgebieden). Een goed sociaal vangnet dat de positie van de mizrahim had kunnen verbeteren kent Israël niet.
Kolonisatie als sociaal vangnet
Likoed voorzag in een zekere compensatie voor zijn cliëntèle op twee gebieden: betaalbaar wonen en werk voor lager opgeleiden. Mehager en de Israëlische historicus Danny Gutwein wijzen met name op de kolonisatie politiek op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem. Die politiek werd ondersteund met goedkope leningen en woonsubsidies. Voor het eerst konden mizrahim daar op grote schaal gebruik van maken. Velen van hen werden ‘settlers.’ Likoed is weliswaar niet de uitvinder van de nederzettingenpolitiek maar in de ogen van de mizrahi wel de meest effective dam tegen concessies in de sfeer van de Oslo Akkoorden, onder druk van ‘het Westen’. Wat werkgelegenheid betreft dreef het kwalitatief slechte onderwijs voor de lagere sociale klassen veel mizrahim in de armen van de veiligheidsector: “… working in the police or the Israel Prison Service [and] for the security forces offers stable economic conditions.” Veel laag geschoold werk en geen concurrentie van Palestijnen. De conclusie van Mehager: “Both Ashkenazim and Mizrahim benefitted from the dispossession of Palestinians at different stages of the Judaization of Palestine.”
2 Joodse stemmen voor de ‘Joint List’
Haaretz voorspelt dat komende week 70.000 joden op de Arabisch-Palestijnse lijst (Joint List) zullen stemmen. Dat is goed voor één zetel in de Knesseth. De Haartez podcast noemt lijstaanvoerder Ayman Odeh “the first superstar politician from the Arab community.” Hij is “super-likable.” En of dat nog niet genoeg is wordt de joodse journalist Bradley Burston geciteerd die Odeh beschrijft als, “much more Israeli than I ever will be.”
Dit zal niet een revolutie ontketenen, maar die 70.000 zijn niettemin een interessant fenomeen. Vooral als rechts net niet die 60 zetels haalt wordt het interessant om te zien welk spel de Joint List zal gaan spelen.