Nieuws van 21 maart 2015
Het jaarlijkse rapport van de ‘Heads of Mission’ is weer gelekt. Brussel en Washington denken diep na over ‘de nieuwe realiteit’.
EU-rapport: Jeruzalem op kookpunt
Palestijnse jongeren in Shuafat, 2014 (foto: Peter Beaumont, The Guardian)
De vertegenwoordigers van de EU in Jeruzalem (de ‘Heads of Mission’) hebben in hun jaarlijkse rapport gewaarschuwd voor overlopende spanningen in de stad. Het rapport komt naar buiten op een moment waarop zowel in Brussel als in Washington intensief wordt nagedacht over wat wordt genoemd ‘de nieuwe realiteit’ in het Israëlisch-Palestijns conflict. De opstelling van de komende Israëlische regering tegenover een Palestijnse staat is daarbij het centrale punt. Aan het rapport wordt gerefereerd (The Guardian, die er als eerste uit publiceerde) als een ‘gelekt’ stuk. De rapporten van de Heads of Mission zijn de laatste jaren vaak gelekt. Zeer waarschijnlijk is dat een gevolg van meningsverschillen binnen de Europese Raad. Enkele pro-Israël landen – waaronder in elk geval Nederland – zijn tegen bekendmaking van deze ambtelijke rapporten. Veel andere EU-lidstaten hebben daar geen probleem mee of beschouwen bekendmaking als een nuttig drukmiddel in de richting van Israël.
Het rapport noemt de gevolgen van de oplopende spanningen: “increasingly threatening the viability of the two-state solution” De spanning, volgens de beschrijving in The Guardian, “has been stoked by the continuation of systematic settlement building by Israel in sensitive areas of Jerusalem. In addition, the report blames tension over the status of the Haram al-Sharif/Temple Mount complex as well as heavy-handed policing and punitive measures – including evictions and home demolitions by Israeli forces – for the escalating confrontation”.
Het rapport heeft de status van een advies aan de EU-ministers van Buitenlandse Zaken. Het bevat onder meer de volgende aanbevelingen (bron: The Guardian):
“Potential new restrictions against “known violent settlers and those calling for acts of violence as regards immigration regulations in EU member states”.
Further coordinated steps to ensure consumers in the EU are able to exercise their right to informed choice in respect of settlement products in line with existing EU rules.
New efforts to raise awareness among European businesses about the risks of working with settlements, and the advancement of voluntary guidelines for tourism operators to prevent support for settlement business.”
Ayaan Hirsi Ali: islamofobie en Judaïsme
Ayaan Hirsi Ali; prominent in neoconservatieve en pro-Israël kringen in VS
De New York Jewish Week bericht dat Ayaan Hirsi Ali tot het joodse geloof wil overgaan. Zij had dit, zo zegt zij, eerder geprobeerd maar het was heel moeilijk: “I tried it, but it was very difficult.” Hirsi Ali kwam vorig jaar nog in het nieuws door het afblazen van het verlenen van een onderscheiding door de Brandeis Universiteit. Haar islamofobe uitspraken waren de reden. Hirsi Ali is een prominente figuur in neoconservatieve kringen in de VS. Zij bekritiseert momenteel president Obama wegens zijn poging om tot normalisering van de relatie met Iran te komen.
IJstijd VS-Israël: veel speculaties
In Israëlische en Amerikaanse media wordt gespeculeerd over wat de aangekondigde ‘evaluatie’ van de onderlinge betrekkingen gaat inhouden. Het belangrijkste strijdpunt – het afwijzen van de tweestatenoplossing door Netanyahoe – is niet uit de lucht gehaald. De halfslachtige ontkenning door de Israëlische premier dat hij die oplossing zou hebben afgewezen, wordt door de Amerikaanse regering niet serieus genomen.
Gespeculeerd wordt nu over het doel van de door de VS opgevoerde spanning: het verzet van Israël tegen de Iran-gesprekken breken? Of: Netanyahoe dwingen tot een duidelijke uitspraak vóór hervatting van het vredesoverleg met als doel een Palestijnse staat? Israël dwingen om het Palestijnse belastinggeld weer aan de Palestijnse Autoriteit te betalen plus andere positieve maatregelen te nemen?
Ook de drukmiddelen die Washington bereid zou zijn in te zetten passeren in nieuwsberichten de revue. Het zwaarste: geen automatische steun voor Israël in de Veiligheidsraad en de VN. Andere optie: strenger toezien – in aansluiting op een trend in de EU – op de financiering van de nederzettingen in bezet gebied. Komende weken is een rapport aan het Congres te verwachten over de bestemming van leningen aan Israël die door de VS worden gegarandeerd. Volgens sommigen in Washington bevat dit rapport aanwijzingen dat dergelijke gelden ook nederzettingenbouw dient.
Israël en apartheid
De journalist en publicist James Besser verdedigt in Haaretz van vrijdag de stelling dat Israël het pad naar ‘apartheid’ is opgegaan. De waterscheiding is volgens Besser – die vanuit de VS werkt voor Israëlische kranten – de zojuist beëindigde verkiezingscampagne en vooral de inbreng daarin van Netanyahoe. Tot nu toe, volgens Besser, kon men redeneren dat in de Westelijke Jordaanoever een bezettingsregiem heerste in afwachting van een oplossing in de vorm van een Palestijnse staat. Nu het idee van een Palestijnse staat, volgens Besser, is begraven is het niet meer mogelijk te spreken van een overgangssituatie naar iets anders (zelfbeschikking voor de Palestijnen).
bronnen:
israelnationalnews, 21/03
The Guardian, 20/03
Jerusalem Post, 21/03
Haaretz, 20/03