Palestijnse Politie jaagt anti-Israel demonstratie uiteen. 07-07-2014.
Eindelijk een wapenstilstand in de Gazastrook. Wat nu? De Veiligheidsraad neemt straks een resolutie aan. Hééél langzaam komt de EU in de positie dat hij iets kan betekenen.
In een strenge zinsnede zullen de partijen ongetwijfeld worden opgeroepen nu snel vorderingen te maken met een overeenkomst die de rust voor de langere termijn zal garanderen.
Hoe groot is de kans dat dat gaat lukken? Gering. Daar zijn een paar redenen voor. Ik schrijf ze op in de hoop, denkend aan de foto’s van al die kinderen tussen betonbrokken en grillig verbogen ijzeren vlechtwerken die beschuldigend naar de eeuwig doorzoemende drones lijken te wijzen, dat ik met mijn verwachting ongelijk krijg.
1. Het conflict tussen de bevolking van de Gazastrook en Israël staat niet op zichzelf. De meerderheid van de bevolking is verjaagd door of gevlucht voor de joodse milities in 1948. Bovendien is deze mensen door de internationale gemeenschap in 1993 (Akkoord van Oslo) een Palestijnse staat beloofd. Ook was vrij verkeer beloofd tussen Gaza en de Westelijke Jordaanoever. Dit is de basis van de problematiek en die gaat bij de komende gesprekken niet opgelost worden. Hamas en de andere betrokkenen weten dat.
2. De routine van geweld waarmee het Israëlische leger de bevolking van Gaza aanpakt heeft een lange geschiedenis. Het wrede gevangenisregiem voor mensen uit Gaza, de weerzinwekkende methodes waarmee de Shin Beth informanten recruteert, de blokkade van de Gazastrook (voor de Europese krantenlezer begonnen in 2007), die al eind jaren ’80 van de vorige eeuw administratief in gang werd gezet, het “op dieet” zetten van twee miljoen mensen. Deze dingen maken deel uit van een breder beleid dat door alle Israëlische regeringen, “links” of “rechts” werd uitgevoerd: het van elkaar isoleren van Palestijnse gemeenschappen en het toepassen van geweld om de wil tot verzet te breken. Palestijnen kennen als geen ander hun geschiedenis en weten dat dit beleid volgende maand niet verandert.
3. De Palestijnse Autoriteit die door het Westen wordt behandeld als de wettige vertegenwoordiger van de Palestijnen heeft het voor het zeggen op de Westelijke Jordaanover. Hij wordt daar gezien als verlengstuk van de Israëlische geheime dienst. Israël, de VS en de EU (en een paar Arabische dictaturen) willen dat deze PA en zijn veiligheidsdiensten het ook in de Gazastrook voor het zeggen krijgen. Dat zou op termijn een internationale vrijbrief voor Israël zijn om via zijn beproefde verlengde arm ook in Gaza zijn gang te gaan. Het lijkt uiterst onwaarschijnlijk dat Hamas en de andere verzetsgroepen zich langs deze weg in feite vrijwillig zullen overgeven. Toch zal er in de uiteindelijke overeenkomst (als die er komt) een taak voor de PA worden geformuleerd. Die formulering zal ongetwijfeld de kool en de geit sparen. Hij zal dus vele mogelijkheden bieden om de overeenkomst te saboteren.
Mohammed Dahlan, CIA-getraind, was de machtige PA-man in Gaza.
4. Israël eist dat “de Gazastrook gedemilitariseerd” wordt. Zelfs de PA-ambassadeur in New York heeft gesteld dat dat ” niet realistisch” is. Niet realistisch is ook dat Israël die eis opgeeft. Israël heeft in de discussie over dit meest cruciale punt diplomatiek een sterke positie (op de korte termijn). Zowel de VS als de EU hebben zich namelijk (door Bush, Blair en de Duitser Joshka Fisher) in een doodlopende straat laten lokken. Namelijk, het als “terroristische organisatie” aanmerken van Hamas.
Het idee om een “duurzame rust” te bewerkstelligen door Hamas onder de PA te plaatsen en/of Hamas te ontwapenen komt neer op de kwadratuur van de cirkel. Een organisatie die als terroristisch wordt aangemerkt (Hamas) en die bij een geterroriseerde bevolking zeer populair is, maar met wie wij (d.w.z. de westerse regeringen) formeel niet aan tafel willen zitten, moet akkoord gaan met gedetailleerde, door anderen “gemonitorde” afspraken die uiteindelijk tot gevolg hebben dat de organisatie geliquideerd wordt. Nee dus.
Het maximaal haalbare is waarschijnlijk, het conflict een tijdje in te vriezen met een verzameling diplomatieke formuleringen. En, Israël ertoe te brengen de grensposten een beetje te openen. En de PA mooi weer te laten spelen met colonnes vrachtwagens met voedsel, speelgoed en wat cement. En te wachten op het moment waarop Israël zich weer “bedreigd” voelt door Hamas.
Een mooi scenario zou zijn als de EU die tijd zou gebruiken om stap één te zetten op weg naar een oplossing. Dat namelijk de EU niet alleen de Koerdische PKK maar ook Hamas van die terroristenlijst af haalt.
Net op tijd om de volgende Israëlische zelfverdedigingsactie voor te zijn.
Jan Schnerr,
1 september 2014