De NSA en het terrorisme

Door: Jan Schnerr - Geplaatst op: 28 oktober 2013

In deze column enkele opmerkingen over het “NSA schandaal”. De National Security Agency die voor de Amerikaanse regering gericht zoekt naar mensen die van plan zijn aanslagen te plegen op de Verenigde Staten of Amerikaanse burgers of installaties in het buitenland. Althans zo is het officieel. Het grote publiek in Europa en Latijns Amerika geloofde tot voor kort dat dat wel zo ongeveer klopte. Waarom aandacht voor deze zaak in Jaffadok? In de publiciteit over de NSA kwamen de woorden “Israël” en “Palestina” namelijk niet voor en dat is de kwestie waarop Jaffadok zich richt. Heeft het er dus niets mee te maken? Dat zou een misverstand zijn.

Op Jaffadok wordt niet de hele wereld en zijn geschiedenis bekeken door de bril van het conflict in Israël/Palestina. Wij streven er wel naar om naar dit conflict te kijken in de context van de geschiedenis en van de wereldpolitiek. Dat blijkt nu al uit vele artikelen en columns die op de site staan. Aandacht dus ook voor de omliggende landen, voor Turkije, Iran, Saoedie-Arabië, voor de Europese Unie en voor de VS. Steeds voorzover relevant voor Israël/Palestina. Terug naar de NSA.

De Amerikaanse ambassade in Berlijn

“Nine eleven”: in de versneller

De NSA kreeg een enorme “boost” door de aanslag op de Twin Towers op 11 september 2001. Vanaf dat moment gingen de budgetten, de bevoegdheden en de juridische mogelijkheden van de dienst “sky high”. De Amerikaanse regering verklaarde zich letterlijk (en juridisch) in oorlog. Met een vijand zonder vaderland: de “War on Terror”. De Israëlische politicus die in die tijd premier werd, Ariel Sharon, deed zeer actief mee. Nu, anno 2013 wordt de rauwe retoriek van president Bush niet meer gebruikt. Het is nu “de strijd tegen het terrorisme”. Maar alle mechanismen van die oorlog tegen het terrorisme staan nog recht overeind en zijn geperfectioneerd: het juridisch om zeep helpen van het idee privacy, het vermoorden van “terroristen” inclusief degenen die toevallig bij hen in de buurt staan, het zonder proces vastzetten van tegenstanders, het (laten) martelen van mensen, aanvallen met drones. En over dat alles heen: het creëren van een juridisch niemandsland waar internationaal recht niet meer geldt. Met name de NSA is in de periode Obama doorgegaan en uitgegroeid tot een moloch. En niet te vergeten de veel kleinere Europese inlichtingendiensten die meesurfen op het terrorismeverhaal.

De War on Terror is een gezamenlijk Amerikaans-Israëlisch project geweest. 11 september 2001 was niet, zoals veel westerse media tot op de dag van vandaag schrijven, een breuklijn in de geschiedenis. “Nine eleven” was een breuklijn voor wat betreft het tempo waarin en het verhaal waarmee de politieke en militaire elites in Washington en Jeruzalem gezamenlijk het Midden-Oosten definitief wilden aanpakken. Dat plan is niet vanaf 12 september 2001 ontwikkeld maar in de tien jaar daarvoor. Door de stroming van de neoconservatieven die zeer nauwe contacten onderhielden met Israël. Zie bijvoorbeeld Israël and the Clash of Civilasations van Jonathan Cook. Bush en Sharon hadden elk in hun eigen land een zelden vertoonde machtspositie. Rusland was uit beeld, China nog niet in beeld. De War on Terror kon beginnen. In Afghanistan en in Irak.

Terroristen van vandaag en morgen

De War on Terror is een pr-verhaal vooral bestemd voor de westerse publieke opinie. Terroristen van nu waren de vrienden van vroeger: de Talibaan in Afghanistan, de Hakkani-clan in Pakistan/Afghanistan. Amerika’s bondgenoot Saoedie-Arabië heeft een grote rol gespeeld bij de financiering van deze en andere terroristische organisaties. Met Saddam Hoessein hadden de VS goede contacten in de jaren ’80. Met al-Qaida verwante organisaties vechten op dit moment in Syrië met financiële steun van de Saoedi’s en met medeweten van Amerikaanse inlichtingendiensten. Over drie jaar zullen die kaarten wel weer anders liggen. De blijvende kern van het terrorismeverhaal van de VS en Israël is de islam en de moslims. De islam als inherent gewelddadige godsdienst. De “moslimcultuur” als producent van terrorisme. De VS als bestrijder van dat geweld. Israël als potentieel slachtoffer dat het recht heeft zich te verdedigen tegen de “Arabieren”. Het terrorisme-discours zorgt onderwijl voor een gigantische vertekening van ons beeld van het Midden-Oosten en van de moslimbevolking in Europa. En het heeft gezorgd voor een tot enorme proporties opgeblazen NSA die miljoenen Europeanen tot en met regeringsleiders aan toe in de gaten houdt in verband met …. terrorisme.

In de slipstream van de NSA

Anders dan in Nederland is in Duitsland, het machtigste land in Europa, een enorme aversie aan het ontstaan tegen de NSA praktijken. Dat loopt in de media van de populistische Bild Zeitung tot de deftig-conservatieve Frankfurter Allgemeine Zeitung. Het beeld van Amerika als garant voor vrijheid en als macht die ook de veiligheid van Europeanen dient (los van de vraag hoe naïef dat beeld was), heeft flinke schade opgelopen. Met Brazilië, het machtigste land van Latijns Amerika, brengt Duitsland de discussie nu op het nivaeu van de VN en internationaal afspraken. Laten wij hopen dat in de slipstream daarvan een discussie ontstaat over het Amerikaans-Israëlische terrorismeverhaal.