Het wordt tijd om het woord “normalisatie” van stal te halen. In verband met Israël en de Palestijnen. Normalisatie betekent dat het Israëlisch-Palestijns conflict wordt teruggebracht tot een doorsnee belangentegenstelling. Zoals die op tientallen plaatsen in de wereld bestaat. Soms vrijwel tot rust gekomen: de strijd in Noord-Ierland en die in Baskenland. Soms genegeerd door de wereld (de Tibetanen) vanwege de onwil om een grootmacht (China) erop aan te spreken. Soms “kaltgestellt”: de Papoea’s in Irian Djaja. Enzovoort.
Normalisatie heeft als praktische consequentie dat het diplomatieke verkeer met het land in kwestie, China bijvoorbeeld gewoon doorgang kan vinden zonder dat onze diplomaten ingewikkelde omtrekkende bewegingen hoeven te maken. In het Midden-Oostenconflict gaan zulke omtrekkende bewegingen over de status van de Westelijke Jordaanoever, de status van Jeruzalem, van de Golan Hoogvlakte, van de Gazastrook en over de positie van de miljoenen Palestijnen die de mogelijkheid willen hebben om terug te gaan naar hun land. Israël maar ook de VS hebben groot belang bij “normalisatie”. Als er een regeling is (desnoods met nog wat losse einden) die door de internationale gemeenschap erkend wordt dan kan het diplomatieke en het economische verkeer weer normaal worden.
Voorwaarden voor een algemene erkenning van zo’n regeling zijn:
- Een handtekening van degene die formeel wordt beschouwd als de vertegenwoordiger van de Palestijnse politieke gemeenschap. Dat is president Abbas van de Palestijnse Autoriteit (de PA). Over de legitimiteit van deze man en van de PA valt veel te zeggen, maar doorslaggevend is op dit moment is dat de VS, Israël en de EU hem op die stoel hebben gehesen en gehouden. Een opstand onder de Palestijnen van de Westelijke Jordaanoever tegen de PA zou de situatie veranderen. Maar het ziet ernaar uit dat de VS, Israël en de EU de zaak onder controle hebben; via de Shin Beth, de CIA en de Europese geldstroom.
- Een handtekening van de Israëlische regering.
- Ondersteunende verklaringen van de VS, de EU en van de in dit verband belangrijkste Arabische dictaturen: Egypte, Saoedie-Arabië en Jordanië.
Welke concessies zou Israël bereid zijn om te doen voor normalisatie? Dat hangt af van de voordelen van normalisatie en van de vraag wie in Israël de macht heeft. Wat het laatste betreft gaat het om de macht over de uiteindelijke vragen omtrent de toekomst van Israël. Geven “wij” de Westelijke Jordaanoever definitief op? Gaan wij (Oost-) Jeruzalem delen met niet-joden? Mogen verjaagde Palestijnen weer terugkomen? Die prijs gaan diegenen die de macht hebben in het Israëlische politieke systeem naar mijn mening niet betalen. Als er al een regeling komt, met John Kerry als toekomstige nobelprijswinnaar en Shimon Peres (bij zijn afscheid deze zomer) als held van de vrede, dan zal het eerder een raamwerk zijn “op basis waarvan verder gepraat wordt”. Een soort Oslo II. Een theater dat de schijn wekt dat een fundamentele stap is gezet op weg naar een eerlijke regeling.
Ten tijde van Oslo I, dat was in de jaren 1993 tot 1995, kwam de term “normalisatie” op. In de jaren daarvoor was de Israëlische economie vergaand geliberaliseerd. De markt kreeg het voor het zeggen. En met de markt veel ex-politici en oud-militairen die mede-eigenaar waren geworden van geprivatiseerde of nieuwe bedrijven. Zij hadden er belang bij dat de economische betrekkingen met de VS en vooral Europa genormaliseerd werden. Israël moest in de ogen van de VS en vooral Europa een normaal land worden. Dat is gelukt voor wat betreft de politieke en economische elites in het westen. En daarmee een groot deel van de westerse media. Oslo I is daarvoor cruciaal geweest. Maar intussen ging de barre werkelijkheid in de bezette gebieden zijn eigen gang. En nu, anno 2014 lijkt de normalisatie van het economische verkeer met (vooral) Europa alsnog ondergraven te worden. Door de internationale boycotbeweging (“BDS”). Een beweging die door Israëlische strategen vier jaar geleden al een strategische bedreiging werd genoemd. Zie de rapporten van het Reut Instituut.
De economie is de achilleshiel van de joodse staat. Puur vanuit de economie en de handel gezien zou men grote concessies kunnen verwachten om de wereld wederom een normalisatie voor te spiegelen. Maar Israël is tot in zijn haarvaten een joodse staat. Met een zeer sterke religieuze onderstroom. Het politieke systeem van het land zal geen concessies kunnen doen die daarmee strijdig zijn. Daardoor is de bewegingsruimte van de regering Netanyahu om tot een regeling te komen die de angel uit het conflict met de Palestijnen haalt te beperkt. Er komt dus een soort Oslo II aan.
Het is straks aan de Europese Merkels, Hollandes, Camerons en Ruttes of zij kans zien om voor de tweede maal in twintig jaar aan hun publieke opinies een oude fiets te verkopen als een aantrekkelijke, splinternieuwe “bike”. Er is één verschil met 1993. Dat verschil heet: BDS.